অশান্তজৰ্জৰ বাংলাদেশ! মহম্মদ ইউনুছে উগ্ৰবাদীৰ হাতত ক্ষমতা গতাই দিয়াৰ অভিযোগ শ্বেখ হাছিনাৰ

বাংলাদেশত হাছিনা চৰকাৰক ক্ষমতাচ্যুত কৰা ঘটনাৰ সৈতে জড়িত এগৰাকী যুৱনেতাৰ মৃত্যুৰ পিছত সমগ্ৰ দেশখনতে অশান্তিৰ সৃষ্টি হোৱাৰ সময়তে মুখ্য উপদেষ্টা মহম্মদ ইউনুছৰ নেতৃত্বত অন্তৱৰ্তীকালীন চৰকাৰখনৰ ওপৰত চোকা আক্ৰমণ চলায় প্ৰাক্তন প্ৰধানমন্ত্ৰী শ্বেখ হাছিনাই। তেওঁ কয় যে ইউনুছৰ “বাংলাদেশৰ বৈদেশিক নীতি পুনৰ সংহত কৰাৰ কোনো কাৰ্যভাৰ নাই” আৰু অনিৰ্বাচিত প্ৰশাসনে লোৱা কৌশলগত সিদ্ধান্ত দেশখনৰ বাবে দীৰ্ঘম্যাদী পৰিণতি হ’ব পাৰে বুলি সকীয়াই দিয়ে।

বাংলাদেশীয়ে পুনৰ মুক্তভাৱে ভোটদান কৰিব পাৰিলে আমাৰ বৈদেশিক নীতিয়ে সাময়িকভাৱে ক্ষমতা দখল কৰা উগ্ৰপন্থীৰ মতাদৰ্শগত কল্পনা নহয়, আমাৰ জাতীয় স্বাৰ্থৰ সেৱালৈ ঘূৰি আহিব বুলি উল্লেখ কৰি হাছিনাই কয় যে বাংলাদেশ আৰু ভাৰতৰ মাজৰ সম্পৰ্ক মৌলিক আৰু এই অন্তৱৰ্তীকালীন চৰকাৰ নোহোৱা হোৱাৰ বহুদিনৰ পিছতো স্থায়ী হৈ থাকিব।

সোমবাৰে এ এন আইৰ সৈতে হোৱা এক ইমেইল সাক্ষাৎকাৰত শ্বেখ হাচিনাই আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় অপৰাধ ন্যায়াধিকৰণে (আই চি টি) প্ৰদান কৰা ৰায়ক তীব্ৰ সমালোচনা কৰি ইয়াক “ন্যায়িক পোছাক পিন্ধি ৰাজনৈতিক হত্যাকাণ্ড” বুলি অভিহিত কৰে আৰু ইয়াৰ দ্বাৰা দেশৰ প্ৰতিষ্ঠানসমূহৰ প্ৰতি বিশ্বাস হেৰুৱাৰ প্ৰতিফলন ঘটা বুলি দিয়া পৰামৰ্শ নাকচ কৰে।

“এই ৰায়দানৰ সৈতে ন্যায়ৰ কোনো সম্পৰ্ক নাই আৰু ৰাজনৈতিক নিৰ্মূলৰ সৈতে সকলো জড়িত। মোক নিজৰ পক্ষ ৰক্ষা কৰাৰ অধিকাৰৰ পৰা বঞ্চিত কৰা হৈছিল, আৰু মোৰ পছন্দৰ অধিবক্তাৰ পৰা বঞ্চিত কৰা হৈছিল। ন্যায়াধিকৰণৰ সহায়ত আৱামি লীগৰ ওপৰত ডাইনী হত্যাৰ দৰে কাৰ্য কৰা হৈছিল।”

বাংলাদেশৰ সাংবিধানিক কাঠামোৰ ওপৰত তেওঁৰ বিশ্বাস অক্ষত আছে বুলি উল্লেখ কৰি হাছিনাই লগতে কয় যে, “আমাৰ সাংবিধানিক পৰম্পৰা শক্তিশালী, আৰু যেতিয়া বৈধ শাসন ব্যৱস্থা পুনৰুদ্ধাৰ হ’ব আৰু আমাৰ ন্যায়পালিকাই পুনৰ স্বাধীনতা লাভ কৰিব, তেতিয়া ন্যায়ৰ প্ৰাধান্য থাকিব।”

ফেব্ৰুৱাৰী মাহত অনুষ্ঠিত হ’বলগীয়া আগন্তুক নিৰ্বাচনৰ বিষয়ে উল্লেখ কৰি শ্বেখ হাছিনাই বৰ্তমান নিষিদ্ধ আৱামি লীগৰ অনুপস্থিতিত তেওঁলোকৰ বিশ্বাসযোগ্যতাক লৈ প্ৰশ্ন উত্থাপন কৰে। ইউনুছক “বাংলাদেশী জনসাধাৰণৰ এটাও ভোট অবিহনে” শাসন কৰাৰ অভিযোগ উত্থাপন কৰি আৰু “জনাদেশ অনুসৰি ৯ বাৰ নিৰ্বাচিত হোৱা” দল এটাক নিষিদ্ধ কৰিবলৈ বিচৰাৰ অভিযোগ উত্থাপন কৰি হাছিনাই কয় যে আৱামি লীগ অবিহনে এই নিৰ্বাচন নিৰ্বাচন নহয়, ৰাজ অভিষেকহে।

নিষেধাজ্ঞা অব্যাহত থাকিলে লাখ লাখ লোকৰ ভোটাধিকাৰ বঞ্চিত হ’ব বুলি সকীয়াই দি তেওঁ উল্লেখ কৰে যে “ঐতিহাসিকভাৱে যেতিয়া বাংলাদেশীয়ে নিজৰ পছন্দৰ দলটোক ভোট দিব নোৱাৰে তেতিয়া তেওঁলোকে একেবাৰেই ভোট নিদিয়ে,” আৰু কয় যে এনে প্ৰক্ৰিয়াৰ জৰিয়তে গঠন হোৱা যিকোনো চৰকাৰৰ “শাসন কৰাৰ নৈতিক কৰ্তৃত্বৰ অভাৱ হ’ব।”

ইয়াক “ভয়ংকৰ পৰাজয়ৰ সুযোগ” বুলি অভিহিত কৰি তেওঁ কয় যে বাংলাদেশক “প্ৰকৃত ৰাষ্ট্ৰীয় মিলনৰ প্ৰক্ৰিয়া”ৰ প্ৰয়োজন, একে সময়তে তেওঁৰ নিজৰ “অতীত, বৰ্তমান আৰু ভৱিষ্যত সদায় বাংলাদেশৰ সুৰক্ষা আৰু নিৰাপত্তাৰ সৈতে জড়িত হৈ আছে” বুলিও দৃঢ়তাৰে কয়।

আইচিটিৰ ৰায়দানৰ পিছত তেওঁক প্ৰত্যাৰ্পণৰ আহ্বানক সম্বোধন কৰি শ্বেখ হাছিনাই কয় যে এনে দাবী “ক্ৰমান্বয়ে হতাশ আৰু বোবা ইউনুছ প্ৰশাসন”ৰ পৰা উদ্ভৱ হৈছে, আনহাতে আন কিছুমানে এই প্ৰক্ৰিয়াক “ৰাজনৈতিকভাৱে প্ৰেৰিত কেংগাৰু ন্যায়াধিকৰণ” বুলি স্বীকাৰ কৰে।

ভাৰতৰ প্ৰতি কৃতজ্ঞতা প্ৰকাশ কৰি তেওঁ কয় যে তেওঁ “ভাৰত নিজৰ আতিথ্য বজাই ৰখাৰ ক্ষেত্ৰত যি সংহতি প্ৰদৰ্শন কৰি আহিছে” আৰু “শেহতীয়া ভাৰতৰ সকলো ৰাজনৈতিক দলে দিয়া এই স্থিতিৰ সমৰ্থনৰ বাবে তেওঁ কৃতজ্ঞ”।

তেওঁ কয় যে তেওঁ বাংলাদেশ এৰি থৈ গৈছিল “ন্যায়ৰ সন্মুখীন হোৱাৰ ভয়ত নহয়, অধিক ৰক্তপাত ৰোধ কৰিবলৈ” আৰু লগতে কয় যে, “আপুনি মোক ৰাজনৈতিক হত্যাকাণ্ডৰ সন্মুখীন হ’বলৈ মোৰ উভতি অহাৰ দাবী কৰিব নোৱাৰে।”

ইউনুছৰ ওচৰত প্ৰত্যাহ্বান পুনৰবাৰ উল্লেখ কৰি হাছিনাই কয় যে তেওঁ ইউনুছক বিষয়টোৰ গভীৰতালৈ লৈ যাবলৈ আহ্বান জনাইছে কাৰণ হাছিনা “আত্মবিশ্বাসী যে এখন স্বতন্ত্ৰ আদালতে তেওঁক দোষমুক্ত কৰিব,” আৰু দৃঢ়তাৰে কয় যে যেতিয়া বাংলাদেশৰ “বৈধ চৰকাৰ আৰু স্বতন্ত্ৰ ন্যায়পালিকা” থাকিব তেতিয়া তেওঁ “আনন্দৰে ঘূৰি আহিব”।

ঢাকাই ভাৰতীয় দূতক মাতি অনাকে ধৰি ভাৰত-বাংলাদেশৰ সম্পৰ্কৰ আপাততঃ জটিলতা সন্দৰ্ভত শ্বেখ হাছিনাই কয় যে এই উত্তেজনা “সম্পূৰ্ণৰূপে ইউনুছৰ সৃষ্টি”। অন্তৱৰ্তীকালীন চৰকাৰে “ভাৰতৰ বিৰুদ্ধে শত্ৰুতাপূৰ্ণ বক্তব্য” জাৰি কৰা, ধৰ্মীয় সংখ্যালঘুসকলক সুৰক্ষা দিয়াত ব্যৰ্থ হোৱা আৰু “উগ্ৰপন্থীসকলক বৈদেশিক নীতি নিৰ্ধাৰণ কৰিবলৈ” দিয়াৰ অভিযোগ উত্থাপন কৰে।

দ্বিপাক্ষিক সম্পৰ্কৰ গভীৰতাৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰি তেওঁ কয়, “ভাৰত দশক দশক ধৰি বাংলাদেশৰ আটাইতকৈ অটল বন্ধু আৰু অংশীদাৰ” আৰু বিশ্বাস প্ৰকাশ কৰে যে এবাৰ বৈধ শাসন ব্যৱস্থা পুনৰুদ্ধাৰ হ’লে বাংলাদেশে “আমি পোন্ধৰ বছৰত কৰা যুক্তিসংগত অংশীদাৰিত্ব”লৈ ঘূৰি আহিব।

ভাৰত বিৰোধী আৱেগ বৃদ্ধি আৰু ভাৰতীয় কূটনীতিবিদসকলৰ সুৰক্ষাৰ ওপৰত উদ্বেগৰ বিষয়ে মন্তব্য কৰি শ্বেখ হাছিনাই কয় যে এই শত্ৰুতা “ইউনুছ প্ৰশাসনে সাহস দিয়া উগ্ৰপন্থীয়ে নিৰ্মাণ কৰিছে”।

ভাৰতীয় দূতাবাস, সংবাদ মাধ্যমৰ কাৰ্যালয় আৰু সংখ্যালঘুসকলৰ ওপৰত হোৱা আক্ৰমণৰ কথা উল্লেখ কৰি তেওঁ কয় যে এইবোৰ “একে অভিনেতাই” সংঘটিত কৰিছিল যিয়ে তেওঁৰ পৰিয়ালক পলায়ন কৰিবলৈ বাধ্য কৰাইছিল।

দায়িত্বশীল চৰকাৰে কূটনৈতিক অভিযানক সুৰক্ষা দিব বুলি উল্লেখ কৰি হাছিনাই কয় যে ভাৰতৰ কৰ্মীসকলৰ সুৰক্ষাৰ প্ৰতি থকা উদ্বেগ ন্যায্য, আনহাতে ইউনুছে গুণ্ডাক ৰক্ষাকৱচ প্ৰদান কৰে আৰু তেওঁলোকক যোদ্ধা বুলি কয়।

শ্বৰীফ ওছমান হাদীৰ হত্যাকাণ্ডৰ কথা উল্লেখ কৰি শ্বেখ হাছিনাই কয় যে এই কাণ্ডই “মোৰ চৰকাৰক উভালি পেলোৱা আৰু ইউনুছৰ অধীনত বহুগুণে বৃদ্ধি পোৱা অবৈধতাক প্ৰতিফলিত কৰিছে”। হিংসা স্বাভাৱিক হৈ পৰাৰ ফলত বাংলাদেশ আভ্যন্তৰীণভাৱে অস্থিৰ হৈ পৰিছে আৰু চুবুৰীয়া দেশৰ সৈতে সম্পৰ্ক ক্ষতিগ্ৰস্ত হৈছে বুলিও কয় হাছিনাই।

যেতিয়া আপুনি আপোনাৰ সীমান্তৰ ভিতৰত মৌলিক শৃংখলা বজাই ৰাখিব নোৱাৰে, তেতিয়া আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় মঞ্চত আপোনাৰ বিশ্বাসযোগ্যতা ভাঙি যায়, ইয়াক “ইউনুছৰ বাংলাদেশৰ বাস্তৱতা” বুলি অভিহিত কৰি হাছিনাই কয়।

ইছলামিক প্ৰভাৱ বৃদ্ধি পোৱাৰ ওপৰত উদ্বেগ প্ৰকাশ কৰি শ্বেখ হাচিনাই কয় যে “আমি এসময়ত থকা নিৰাপদ, ধৰ্মনিৰপেক্ষ ৰাষ্ট্ৰখনক পছন্দ কৰা লাখ লাখ বাংলাদেশীয়ে” প্ৰকাশ কৰা আশংকাসমূহৰ সৈতে তেওঁ আৰু তেওঁৰ পুত্ৰ অংশীদাৰ। ইউনুছে উগ্ৰপন্থীক কেবিনেটৰ পদত ৰখা, দোষী সাব্যস্ত হোৱা সন্ত্ৰাসবাদীক মুকলি কৰি দিয়া আৰু আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সন্ত্ৰাসবাদী সংগঠনৰ সৈতে জড়িত গোটসমূহক জনজীৱনত প্ৰৱেশ কৰিবলৈ দিয়াৰ অভিযোগ উত্থাপন কৰে হাছিনাই।

ইয়াৰ দ্বাৰা কেৱল ভাৰতেই নহয়, দক্ষিণ এছিয়াৰ স্থিতিশীলতাত বিনিয়োগ কৰা সকলো দেশেই আতংকিত হ’ব লাগে বুলি সকীয়াই দি হাছিনাই কয়, “মোৰ আশংকা হৈছে যে উগ্ৰপন্থীয়ে তেওঁক আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সমাজৰ বাবে গ্ৰহণযোগ্য মুখ প্ৰক্ষেপ কৰিবলৈ ব্যৱহাৰ কৰিছে, আনহাতে তেওঁলোকে আমাৰ প্ৰতিষ্ঠানসমূহক ভিতৰৰ পৰা পদ্ধতিগতভাৱে উগ্ৰপন্থী কৰি তুলিছে।”

বাংলাদেশৰ একাংশ নেতাই “চিকেন নেক” বা শিলিগুৰি ক’ৰিডৰৰ দখলৰ দাবীত দিয়া বক্তব্যৰ ওপৰত মন্তব্য কৰি শ্বেখ হাচিনাই এনে বাক্যবাণক “বিপজ্জনক আৰু দায়িত্বহীন” বুলি অভিহিত কৰি কয় যে বাংলাদেশ বাণিজ্য, ট্ৰেনজিট আৰু স্থিতিশীলতাৰ বাবে যাৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীল, তেনে চুবুৰীয়া দেশক কোনো নেতাই ভাবুকি নিদিয়ে।

এনে কণ্ঠই “বাংলাদেশী জনসাধাৰণক প্ৰতিনিধিত্ব নকৰে” বুলিও কয় হাছিনাই। তেওঁ আস্থা প্ৰকাশ কৰে যে “এবাৰ গণতন্ত্ৰ পুনৰুদ্ধাৰ হ’লে আৰু দায়িত্বশীল শাসন ব্যৱস্থা ঘূৰি আহিলে এনে অসাৱধানতাৰে চলা আলোচনাৰ অন্ত পৰিব”।

পাকিস্তান-বাংলাদেশৰ ক্ৰমবৰ্ধমান সংযোগৰ ইংগিতৰ ওপৰত মন্তব্য কৰি শ্বেখ হাছিনাই কয় যে বাংলাদেশে “সকলোৰে সৈতে বন্ধুত্ব, কাৰো প্ৰতি কু-অভিপ্ৰায় নৰখা”ত বিশ্বাস কৰে যদিও ইউনুছে ইছলামাবাদক “সজোৰে আলিংগন” বুলি বৰ্ণনা কৰা কথাটোক সমালোচনা কৰে।

দীৰ্ঘদিনীয়া মিত্ৰ দেশসমূহক বিচ্ছিন্ন কৰাৰ পিছত এই পন্থা হতাশাৰ দ্বাৰা পৰিচালিত যেন দেখা গৈছে বুলিও কয় হাছিনাই আৰু এনে পদক্ষেপে বাংলাদেশৰ জাতীয় স্বাৰ্থ প্ৰতিফলিত নকৰে বুলি সকীয়াই দিয়ে।