আমেৰিকাই টোঁৱাইছে শুল্কৰ বন্দুক, ৰাছিয়াৰ পৰা খাৰুৱা তেল ক্ৰয় বন্ধ কৰিব নেকি ভাৰতে?
নাটোৰ মহাসচিব মাৰ্ক ৰুটে ভাৰত, চীন আৰু ব্ৰাজিলক ভাবুকি দিছিল যে যদি তেওঁলোকে ৰাছিয়াৰ সৈতে বাণিজ্য অব্যাহত ৰাখে তেন্তে তেওঁলোকৰ ওপৰত ১০০% ৰো অধিক শুল্ক আৰোপ কৰা হ’ব। এই ভাবুকিয়ে ভাৰতৰ বাবে নতুন চিন্তাৰ সৃষ্টি কৰিছে।

ইউক্ৰেইনৰ সৈতে হোৱা যুদ্ধৰ পৰিপ্ৰেক্ষিতত ৰাছিয়াৰ প্ৰতি আমেৰিকা আৰু নাটোৰ ক্ষোভৰ ফলত উদ্বেগ বৃদ্ধি পাইছে ভাৰতৰ। শান্তি চুক্তিৰ বাবে ৰাছিয়া সাজু নহ’লে ৰাছিয়াৰ তেল ক্ৰেতাসকলৰ ওপৰত নিষেধাজ্ঞা আৰোপ কৰাৰ হুংকাৰ দিছে আমেৰিকাৰ ৰাষ্ট্ৰপতি ড’নাল্ড ট্ৰাম্পে। ইউক্ৰেইনৰ সৈতে শান্তি চুক্তিৰ বাবে ৰাছিয়া সাজু নহ’লে ইয়াৰ ওপৰত ১০০% শুল্ক আৰোপ কৰা হ’ব বুলি আমেৰিকাই কয়।
নাটোৰ মহাসচিব মাৰ্ক ৰুটে ভাৰত, চীন আৰু ব্ৰাজিলকো ভাবুকি দিছিল যে যদি তেওঁলোকে ৰাছিয়াৰ সৈতে বাণিজ্য অব্যাহত ৰাখে তেন্তে তেওঁলোকৰ ওপৰত ১০০% ৰো অধিক শুল্ক আৰোপ কৰা হ’ব। ইয়াক গৌণ শুল্ক হিচাপে নামকৰণ কৰা হৈছে। এই ভাবুকিয়ে ভাৰতৰ বাবে নতুন চিন্তাৰ সৃষ্টি কৰিছে।
দৰাচলতে ২০২২ চনত ইউক্ৰেইনৰ ওপৰত হোৱা আক্ৰমণৰ পিছত পশ্চিমীয়া দেশসমূহে ৰাছিয়াৰ ওপৰত নিষেধাজ্ঞা আৰোপ কৰি তাৰ পৰা তেল ক্ৰয় কৰা বন্ধ কৰি দিলে। এই সুযোগতে ভাৰতে ৰাছিয়াৰ পৰা বৃহৎ মূলধন ৰেহায়ত তেল ক্ৰয় কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে। এই ক্ৰয়ৰ ফলত ভাৰতে মুদ্ৰাস্ফীতি নিয়ন্ত্ৰণত সহায় কৰিছিল আৰু বিশ্বৰ অস্থিৰতাৰ মাজত অৰ্থনীতি সুস্থিৰ কৰি ৰাখিছিল। ভাৰতে প্ৰয়োজনীয় খাৰুৱা তেলৰ ৮৫ শতাংশতকৈ অধিক আমদানি কৰে। যোৱা তিনি বছৰ ধৰি ভাৰতৰ বাবে ৰাছিয়া সৰ্বাধিক ৰপ্তানিকাৰক দেশ। কিন্তু এতিয়া ভাৰতৰ বাবে ৰাছিয়াৰ পৰা সস্তাত তেল ক্ৰয় সমস্যা হৈ পৰিছে।
ভৱিষ্যতে ভাৰতে ৰাছিয়াৰ পৰা তেল ক্ৰয় কৰিবনে?
এতিয়া প্ৰশ্ন উত্থাপন হৈছে যে কঠোৰ নিষেধাজ্ঞাৰ ভাবুকিৰ পিছত ভাৰতে ৰাছিয়াৰ পৰা তেল ক্ৰয় কৰিব নে? এই বিষয়ত ভাৰতৰ পেট্ৰ’লিয়াম মন্ত্ৰী হৰদীপ সিং পুৰীয়ে কয় যে আমেৰিকাৰ নিষেধাজ্ঞা আৰোপৰ ভাবুকিৰ প্ৰতি ভাৰতে ভয় নকৰে। আমেৰিকা আৰু নাটোৰ ভাবুকিও ৰাছিয়াৰ সৈতে আলোচনাৰ কৌশল হ’ব পাৰে।
বৰ্তমান বজাৰত তেলৰ ভাল যোগান আছে আৰু আগন্তুক সময়ত দাম কমি আহিব। বিশ্বৰ তেল উৎপাদনৰ প্ৰায় ১০% ৰাছিয়াৰ হাতত আছে। যদি ৰাছিয়াৰ পৰা তেল ক্ৰয় বন্ধ কৰা হয়, তেন্তে দাম বৃদ্ধি হ’ব পাৰে। তুৰস্ক, চীন, ব্ৰাজিল আৰু ইউৰোপৰ বহু দেশেও ৰাছিয়াৰ পৰা তেল আৰু গেছ ক্ৰয় কৰি আছে। পুৰীয়ে কয় যে যদি তেলৰ দাম নিয়ন্ত্ৰণত ৰাখিব লাগে, তেন্তে সমগ্ৰ বিশ্বই ১০% কম তেল ব্যৱহাৰ কৰিব লাগিব, যিটো সম্ভৱ নহয়। অন্যথা বাকী ৯০% যোগানকাৰীৰ পৰা অধিক তেল কিনিব লাগিব, যাৰ ফলত মূল্য বহু বৃদ্ধি পাব।
যোৱা সপ্তাহত পেট্ৰলিয়াম মন্ত্ৰীয়ে কৈছিল যে ভাৰতে ৰাছিয়াৰ পৰা তেল ক্ৰয় অব্যাহত ৰখাৰ বাবে বিশ্বজুৰি তেলৰ মূল্য সুস্থিৰ হৈ পৰিছে। ৰাছিয়াৰ পৰা তেল ক্ৰয় বন্ধ কৰিলে খাৰুৱা তেলৰ দাম প্ৰতি বেৰেলত ১২০ৰ পৰা ১৩০ ডলাৰ হ’ব পাৰে। তেওঁ স্পষ্টকৈ কয়, “মই চিন্তিত নহয়, কিবা হ’লে আমি মোকাবিলা কৰিম। শেহতীয়াকৈ প্ৰকাশিত এক প্ৰতিবেদন অনুসৰি ৰাছিয়াৰ ওপৰত নিষেধাজ্ঞাৰ সমৰ্থন কৰা বহু ইউৰোপীয় দেশে এতিয়াও তৃতীয় দেশৰ জৰিয়তে ৰাছিয়াৰ তেল ক্ৰয় কৰি আছে।”
ৰাছিয়াৰ তেল অবিহনে ভাৰত কেনেকৈ পৰিচালিত হ’ব?
ডাঙৰ প্ৰশ্নটো হ’ল ট্ৰাম্প আৰু নাটোৱে দিয়া গৌণ নিষেধাজ্ঞাৰ ভাবুকি যদি সঁচা হয়, তেন্তে ৰাছিয়াৰ তেল অবিহনে ভাৰতে নিজৰ প্ৰয়োজনীয়তা কেনেকৈ পূৰণ কৰিব, কাৰণ আজি ভাৰতৰ মুঠ তেল আমদানিত ৰাছিয়াৰ অংশ ৩৩%তকৈও অধিক।
শক্তি আৰু বিশুদ্ধ বায়ুৰ ওপৰত গৱেষণা কৰা সংস্থা চেণ্টাৰ ফৰ ৰিচাৰ্চ অন এনাৰ্জি এণ্ড ক্লিন এয়াৰ (CREA)ৰ তথ্য অনুসৰি ৰাছিয়াৰ তেল নিষিদ্ধ কৰাৰ পিছত চীনে ৰাছিয়াৰ ৪৭% খাৰুৱা তেল আমদানি কৰিছে, তাৰ পিছত ভাৰতে ৩৮% ক্ৰয় কৰিছে, ইউৰোপীয় সংঘই ৬% আৰু তুৰস্কই ৬% ক্ৰয় কৰিছে। ২০২১-২২ বিত্তীয় বৰ্ষত ভাৰতৰ তেল আমদানিত ৰাছিয়াৰ অংশীদাৰিত্ব মাত্ৰ ২.১% আছিল যদিও ২০২৪-২৫ বিত্তীয় বৰ্ষত ভাৰতৰ মুঠ তেল আমদানিত ৰাছিয়াৰ অংশ আচৰিত ধৰণে ৩৫.১% লৈ বৃদ্ধি পাইছে।
এয়া কেৱল ট্ৰাম্পৰ কৌশল নেকি?
ইকনমিক টাইমছৰ এক প্ৰতিবেদনত বিষয়টোৰ সৈতে জড়িত বিশেষজ্ঞসকলে কয় যে কৰৰ খেলখন হৈছে ট্ৰাম্পে ৰাছিয়াক চুক্তিৰ বাবে হেঁচা প্ৰয়োগ কৰাৰ পদ্ধতি। ট্ৰাম্পৰ এই সতৰ্কবাণী মাথোঁ ৰাছিয়াৰ সৈতে হোৱা আলোচনাক গুৰুতৰ কৰি তোলাৰ এক কৌশল। ইফালে ৰাছিয়াৰ ৰাষ্ট্ৰপতি ভ্লাদিমিৰ পুটিনেও দ্বৈত কৌশল অৱলম্বন কৰিছে।
এফালে ট্ৰাম্পৰ সৈতে ফোনত কথা পাতি শান্তি চুক্তিৰ কথা কয় আৰু আনফালে ইউক্ৰেইনৰ ওপৰত আক্ৰমণ অব্যাহত ৰাখিছে। ইয়াৰ বাহিৰেও যদি ভাৰত আৰু চীনে ৰাছিয়াৰ তেল ক্ৰয়ৰ ক্ষেত্ৰত ১০০% কৰৰ সন্মুখীন হ’বলগীয়া হয়, তেন্তে এই দেশসমূহৰ পৰা আমেৰিকালৈ আমদানি কৰাৰ খৰচ বৃদ্ধি পাব, যাৰ বোজা আমেৰিকাৰ গ্ৰাহকৰ ওপৰত পৰিব আৰু ট্ৰাম্পৰ বাবে ৰাজনৈতিকভাৱে কঠিন পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হ’ব।