কিমান ধনী পাকিস্তান সেনাৰ মুৰব্বী অছিম মুনী? আম্বানীৰ দৰে ব্যৱসায় কিন্তু নেট ৱৰ্থ জানিলে চকু কপালত উঠিব আপোনাৰ!
পহলগাম আক্ৰমণৰ পিছত পাকিস্তানৰ অৰ্থনৈতিক অৱস্থা অধিক বেয়া হৈ পৰিছে। কিন্তু পাকিস্তান সেনাৰ মুৰব্বী অছিম মুনী কোটি কোটি টকাৰ সম্পত্তিৰ মালিক। সমগ্ৰ দেশতে সেনাবাহিনীৰ ১০০ ধৰণৰ ব্যৱসায় আছে। ইয়াৰ ভিতৰত আছে ৰিয়েল এষ্টেটৰ পৰা আৰম্ভ কৰি দুগ্ধ আৰু পৰিবহণলৈকে। কিন্তু পাকিস্তানী সেনাৰ ব্যৱসায়িক উদ্যোগৰ সৈতে জড়িত বিত্তীয় তথ্য ৰাজহুৱা কৰা নহয়। এনে ক্ষেত্ৰত পাকিস্তানী সেনাই কেনেদৰে ব্যৱসায়ৰ পৰা অপৰিসীম ধন-সম্পত্তি উপাৰ্জন কৰে সেই কথা জানক।
পাকিস্তানে অৰ্থনৈতিক সংকটৰ সন্মুখীন হৈছে যদিও ইয়াৰ সেনাৰ মুৰব্বী জেনেৰেল অছিম মুনীৰ ধন-সম্পত্তি আৰু জীৱনশৈলীয়ে এই সংকটৰ সময়ত সম্পূৰ্ণ পৃথক ছবি দাঙি ধৰিছে। শেহতীয়াকৈ প্ৰকাশ পোৱা তথ্য অনুসৰি জেনেৰেল মুনিৰৰ মুঠ সম্পত্তিৰ পৰিমাণ প্ৰায় ৬,৭৭,৫৪,৬৩৬ টকা (৮ লাখ মাৰ্কিন ডলাৰ) বুলি অনুমান কৰা হৈছে। এই ধন-সম্পত্তি বিভিন্ন ব্যৱসায় আৰু বিনিয়োগৰ জৰিয়তে উপাৰ্জন কৰা হৈছে, যাৰ ফলত পাকিস্তানৰ অৰ্থনৈতিক অৱস্থাৰ মাজতো তেওঁক এক আৰমদায়ক জীৱনশৈলীৰ সুবিধা পাইছে।
কোৱা হয় যে, পাকিস্তানী সেনাবাহিনীয়ে দেশত ১০০ৰো অধিক ব্যৱসায় চলাই আছে আৰু ইয়াৰ ফলত সেনা প্ৰধান আৰু বিষয়াসকলে বৃহৎ উপাৰ্জন লাভ কৰে। পাকিস্তানৰ ৰিয়েল এষ্টেট খণ্ডত সেনাই আধিপত্য বিস্তাৰ কৰিছে। পাকিস্তানী সেনাই ব্যৱসায়ৰ পৰা কেনেকৈ অপৰিসীম ধন-সম্পত্তি উপাৰ্জন কৰে সেই বিষয়ে বিতংভাৱে জানো আহক।
কোটি কোটি টকাৰ সেনা মুৰব্বীৰ ব্যৱসায়
পাকিস্তানত সেনাধ্যক্ষসকলৰ বিৰুদ্ধে প্ৰায়ে অভিযোগ উত্থাপন হয় যে তেওঁলোকে দেশৰ সেৱা কৰাতকৈ ধন বৃদ্ধিৰ প্ৰতিহে বেছি আগ্ৰহী। প্ৰাক্তন সেনা প্ৰধান জেনেৰেল কামাৰ জাভেদ বাজৱাৰ পৰা আৰম্ভ কৰি বৰ্তমানৰ সেনা প্ৰধান জেনেৰেল অছিম মুনীলৈকে ইয়াৰ জীৱন্ত উদাহৰণ আছে। যদিও সেনাৰ মূল কাম দেশক সুৰক্ষা দিয়া, কিন্তু পাকিস্তানত সেনা কেৱল প্ৰতিৰক্ষাত সীমাবদ্ধ নহয়। পাকিস্তানী সেনাই দেশৰ অৰ্থনীতিৰ এক বৃহৎ অংশও নিয়ন্ত্ৰণত আছে।
ফৌজী ফাউণ্ডেশ্যন, আৰ্মি ৱেলফেয়াৰ ট্ৰাষ্ট, শ্বাহীন ফাউণ্ডেশ্যন আৰু বাহৰিয়া ফাউণ্ডেশ্যনৰ দৰে প্ৰতিষ্ঠান পৰিচালনা কৰে। এই প্ৰতিষ্ঠানসমূহ নামেৰে কল্যাণমুখী যেন লাগিব পাৰে, কিন্তু বাস্তৱত এইবোৰ এক অতি শক্তিশালী কৰ্পৰেট নেটৱৰ্কৰ অংশ। এই ব্যৱসায়সমূহৰ জৰিয়তে সেনাই কেৱল অৰ্থনৈতিকভাৱে শক্তিশালী হোৱাই নহয়, পাকিস্তানৰ অৰ্থনীতিতো ই এক গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে।
পাকিস্তানৰ গোপন উপাৰ্জন
পাকিস্তানী সেনাৰ শক্তি কেৱল ইয়াৰ অস্ত্ৰ-শস্ত্ৰ আৰু সৈন্যতেই নহয়, ইয়াৰ বিশাল ব্যৱসায়িক সাম্ৰাজ্যতো নিহিত হৈ আছে। বিখ্যাত লেখিকা আয়েছা ছিদ্দিকাৰ Military Inc.: Inside Pakistan’s Military Economy নামৰ গ্ৰন্থখনে এই বাস্তৱতাক গভীৰভাৱে উদঙাই দিছে। এই গ্ৰন্থখনৰ মতে পাকিস্তানী সেনা কেৱল প্ৰতিৰক্ষা খণ্ডতে সীমাবদ্ধ নাথাকিলেও চিমেণ্ট, সাৰ, বেংকিং, দুগ্ধ, পৰিবহণ আৰু গৃহ নিৰ্মাণৰ দৰে খণ্ডতো ইয়াৰ ব্যৱসায়িক ব্যাপক প্ৰভাৱ পৰে।
ৰিয়েল এষ্টেট হৈ পৰিছে আটাইতকৈ ডাঙৰ ব্যৱসায়
যদিও সেনাবাহিনীৰ ব্যৱসায়িক কাৰ্যকলাপ বহু খণ্ডত বিয়পি আছে, তথাপিও ইয়াৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ আৰু লাভজনক ব্যৱসায় হৈছে ৰিয়েল এষ্টেট। কৰাচী, লাহোৰ, ইছলামাবাদৰ দৰে ডাঙৰ চহৰত সেনাই ৰাষ্ট্ৰীয় নিৰাপত্তাৰ নামত অধিগ্ৰহণ কৰা ভূমি বাণিজ্যিক গৃহ নিৰ্মাণ প্ৰকল্পলৈ ৰূপান্তৰিত কৰিছে। এই প্ৰকল্পসমূহ মূলতঃ প্ৰতিৰক্ষা গৃহ নিৰ্মাণ কৰ্তৃপক্ষ (DHA)ৰ অধীনত পৰে, যিটো কোটি কোটি ডলাৰৰ সম্পত্তি বুলি জনা যায়।
অৰ্থনৈতিক শক্তিৰ কোনো হিচাপ নাই!
আয়েছা ছিদ্দিকাৰ কিতাপখনৰ মতে, ২০০৭ চনত পাকিস্তানী সেনাৰ ব্যৱসায়িক উদ্যোগৰ মুঠ মূল্য আছিল ২০ বিলিয়ন মাৰ্কিন ডলাৰ। এতিয়া বিভিন্ন বিশেষজ্ঞৰ মতে এই সংখ্যা ৪০ৰ পৰা ১০০ বিলিয়ন ডলাৰ (প্ৰায় ৮৫ ট্ৰিলিয়ন টকা)ৰ ভিতৰত হ’ব পাৰে। আশ্চৰ্যজনক কথাটো হ’ল, সেনাবাহিনীৰ এই উপাৰ্জনৰ কোনো স্বচ্ছ অভিলেখ নাই, কোনো স্বতন্ত্ৰ প্ৰতিষ্ঠানেও ইয়াক নিৰীক্ষণ নকৰে। পাকিস্তানৰ সেনাই এই বিত্তীয় তথ্যসমূহ ৰাষ্ট্ৰীয় নিৰাপত্তাৰ আৱৰণত লুকুৱাই ৰাখে।
পাকিস্তান সেনাৰ মুৰব্বী অছিম মুনীৰ নেট ৱৰ্থ
বৰ্তমানৰ সেনা প্ৰধান জেনেৰেল অছিম মুনীক লৈ এতিয়া প্ৰশ্ন উত্থাপন হৈছে। এজন পাকিস্তানী ছ’চিয়েল মিডিয়া ব্যৱহাৰকাৰীৰ মতে, অসীম মুনীৰৰ ঘোষিত সম্পত্তিৰ পৰিমাণ প্ৰায় ৮ লাখ ডলাৰ (প্ৰায় ৬,৭৭,৫৪,৬৩৬ টকা)। কিন্তু এই গোপন ব্যৱসায়বোৰলৈ চালে তেওঁৰ প্ৰকৃত সম্পদ ইয়াতকৈ বহু বেছি হ’ব পাৰে। তাৰ তুলনাত প্ৰাক্তন সেনা প্ৰধান জেনেৰেল কামাৰ জাভেদ বাজৱাৰ ধন-সম্পত্তিৰ উদাহৰণ আগবঢ়াইছে। ২০১৮ চনত বাজৱা সেনা প্ৰধান হোৱাৰ সময়ত তেওঁৰ হাতত কোনো সম্পত্তি নাছিল যদিও ২০২২ চনত অৱসৰ লোৱাৰ সময়লৈকে তেওঁৰ পৰিয়ালৰ ধন-সম্পত্তি প্ৰায় ১৩ বিলিয়ন পাকিস্তানী টকা হ’ল।
