শৰীৰত পিত্ত কিয় বৃদ্ধি হয়? পতঞ্জলিৰ পৰা জানক ইয়াৰ কাৰণ, লক্ষণ আৰু নিয়ন্ত্ৰণৰ উপায়…

বতৰ আৰু খাদ্যাভ্যাসে আমাৰ স্বাস্থ্যৰ ওপৰত প্ৰত্যক্ষ প্ৰভাৱ পেলায়। আমি যি খাওঁ, ইয়ে আমাৰ শৰীৰক শক্তি প্ৰদান কৰে। সুস্থ হৈ থাকিবলৈ সুষম খাদ্য গ্ৰহণ কৰাটো ভাল। ইয়াৰ বাহিৰেও আয়ুৰ্বেদত তিনিটা দোষ আছে, যথা- বাত, পিত্ত আৰু কফ। যিটো শৰীৰত শক্তি আৰু কাৰ্য্যক্ষমতাৰ বাবে অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ। কিন্তু কেতিয়াবা পিত্ত দোষ বৃদ্ধিৰ সমস্যা গৰমৰ দিনত যথেষ্ট সাধাৰণ হৈ পৰে। যাৰ বাবে হজম আৰু ছালৰ লগত জড়িত বহু ধৰণৰ সমস্যাৰ সৃষ্টি হ’ব পাৰে।

আয়ুৰ্বেদত উল্লেখ কৰা প্ৰাকৃতিক পদ্ধতিৰে পিত্ত দোষ আৰোগ্য কৰিব পাৰি। আয়ুৰ্বেদ সন্দৰ্ভত মানুহক সজাগ কৰাৰ লক্ষ্যৰে পতঞ্জলি আৰম্ভ কৰিছিল যোগগুৰু বাবা ৰামদেৱে। আচাৰ্য বালকৃষ্ণই আয়ুৰ্বেদৰ তথ্য প্ৰদান কৰি এখন গ্ৰন্থও ৰচনা কৰিছে। এই গ্ৰন্থখনৰ নাম “আয়ুৰ্বেদৰ বিজ্ঞান”। সুস্থ হৈ থকা আৰু আয়ুৰ্বেদ সম্পৰ্কীয় বহু কথা এই গ্ৰন্থত কোৱা হৈছে। ইয়াত পিত্ত দোষৰ বিষয়ে বহু কথা কোৱা হৈছে। এই গ্ৰন্থখনৰ পৰা আমি আপোনালোকক শৰীৰত পিত্ত দোষ বৃদ্ধি কৰাৰ কাৰণ আৰু ইয়াৰ ভাৰসাম্য ৰক্ষাৰ ব্যৱস্থাসমূহ ক’ম।

পিত্তৰ বিষয়ে জানি লওক

আয়ুৰ্বেদত তিনিটা দোষ আছে- বাত, পিত্ত আৰু কফ। শৰীৰ গঢ়ি তোলা আৰু ভাৰসাম্য ৰক্ষা কৰাত তিনিওটােই গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে। পিত্তই শৰীৰত উৎপন্ন হোৱা হৰম’ন আৰু এনজাইম নিয়ন্ত্ৰণ কৰে। ই হজম আৰু বিপাকীয় ক্ৰিয়াৰ বাবে দায়বদ্ধ। শৰীৰৰ উষ্ণতা, পাচনতন্ত্ৰৰ জুই (খাদ্য হজম কৰি তাৰ পুষ্টি শোষণ কৰাৰ কাম কৰে) আদি বস্তুবোৰ কেৱল পিত্তৰ দ্বাৰা নিয়ন্ত্ৰিত হয়। ই ছালখন সুস্থ আৰু উজ্জ্বল কৰি ৰখাত সহায় কৰে। ইয়াৰ উপৰিও পিত্তই মানসিক স্বাস্থ্যৰ লগত জড়িত বুদ্ধিমত্তা, জ্ঞান, সিদ্ধান্ত আৰু আত্মবিশ্বাস আদি কাৰ্যতো প্ৰভাৱ পেলায়। শৰীৰত পিত্তৰ ভাৰসাম্যহীনতাৰ বাবে হজম শক্তি প্ৰভাৱিত হয়। যেতিয়া পিত্তৰ ভাৰসাম্যহীনতা থাকে তেতিয়া ই পাচন শক্তি দুৰ্বল কৰে, যাৰ ফলত বদহজম আৰু কফ সম্পৰ্কীয় সমস্যাৰ সৃষ্টি হ’ব পাৰে। শৰীৰৰ পিত্ত পাঁচ প্ৰকাৰৰ।

১) পাচক পিত্ত – এই পিত্তই হজম শক্তি বৃদ্ধি কৰে, যিয়ে খাদ্য হজম আৰু শোষণত সহায় কৰে।

২) ৰজ্জক পিত্ত – এই পিত্ত ৰক্ত উৎপাদন আৰু পৰিবহনৰ লগত জড়িত।

৩) সাধক পিত্ত – ই মানসিক ক্ষমতা আৰু আৱেগৰ লগতো জড়িত। যাৰ ফলত আমি কামটো সঠিকভাৱে সম্পূৰ্ণ কৰিব পাৰো। সন্তুষ্টি আৰু উৎসাহৰ প্ৰসাৰ ঘটে।

৪) আলোচক পিত্ত – এই পিত্তই চকু সুস্থ কৰি ৰখাত সহায় কৰে।

৫) ভ্ৰাজক পিত্ত – এই পিত্তই শৰীৰৰ উষ্ণতা আৰু ছালত জিলিকাই তোলাৰ কাম কৰে।

পিত্ত বৃদ্ধিৰ কাৰণ

পিত্ত বৃদ্ধিৰ বহু কাৰণ থাকিব পাৰে। কম বয়সত ই স্বাভাৱিকভাৱে বৃদ্ধি পাব পাৰে। ইয়াৰ কাৰণ হ’ল অত্যধিক জলকীয়া, তিতা, মছলা, তেলীয়া খাদ্য আৰু ভজা খাদ্য খোৱা। ইয়াৰ উপৰিও টেঙা আৰু ফৰ্মেটেড খাদ্য যেনে ভিনেগাৰ, টেঙা ক্ৰীম, মদ্যপান আৰু ফৰ্মেটেড পানীয়ৰ দৰে খাদ্য অতিৰিক্তভাৱে সেৱন কৰাটোও ইয়াৰ কাৰণ। শুকান শাক-পাচলি, অধিক নিমখ থকা খাদ্য, নিৰ্দিষ্ট সময়ত খাব নোৱাৰা, বদহজম, ছাইট্ৰিক আৰু এচিডিক খাদ্য, দৈ, কাইটীয়া মাছ, ভেড়া আৰু ছাগলীৰ মাংসই বিশেষকৈ পিত্ত বৃদ্ধি কৰে।

খাদ্যৰ বাহিৰেও ইয়াৰ আন বহুতো কাৰণ থাকিব পাৰে। আৱেগিক বিকাৰ আৰু মানসিক চাপ যেনে অত্যধিক খং, হতাশা, কিবা এটা বিষয়ত অহৰহ চাপ, গৰম আৰু ভাগৰুৱা অৱস্থাতো শৰীৰত পিত্ত দোষ বৃদ্ধি হ’ব পাৰে। অত্যধিক গৰম আৰু সূৰ্যৰ পোহৰত থাকিলে বতৰৰ পৰিৱৰ্তনৰ উপৰিও পিত্ত দোষ বৃদ্ধি পাব পাৰে।

পিত্ত দোষ বৃদ্ধিৰ লক্ষণ

পিত্তৰ বৃদ্ধিৰ বাবে শৰীৰত বহু ধৰণৰ পৰিৱৰ্তন দেখা যায়। ইয়াত ক্লান্তি, দুৰ্বলতা, শৰীৰৰ উষ্ণতা বৃদ্ধি আৰু অত্যধিক তাপ অনুভৱ আদি লক্ষণ দেখা যায়। ইয়াৰ উপৰিও ছালৰ লগত জড়িত সমস্যাও হ’ব পাৰে, য’ত পিত্ত বৃদ্ধি হ’লে ছালত ফুলা, ফোহা, পিম্পল, আলচাৰ, মুখৰ দুৰ্গন্ধ, শৰীৰৰ দুৰ্গন্ধ, ডিঙিৰ বিষ, মূৰ ঘূৰোৱা, মূৰ্চ্ছা যোৱা, ছাল , প্ৰস্ৰাৱ, নখ আৰু চকু হালধীয়া হোৱা আদি লক্ষণ দেখা যায়। মানসিক স্বাস্থ্য সম্পৰ্কীয় লক্ষণ যেনে খং, ধৈৰ্য্যৰ অভাৱ, খিংখিঙীয়া আৰু নিজকে গালি পৰা আদিও দেখা দিব পাৰে।

এইদৰে পিত্ত দোষ নিয়ন্ত্ৰণ কৰক

প্ৰথমতে পিত্ত দোষৰ ভাৰসাম্যহীনতাৰ কাৰণ জানি ইয়াৰ পৰা আঁতৰি থকাটো অতি প্ৰয়োজনীয়। ইয়াৰ বাহিৰেও পিত্তৰ ভাৰসাম্য ৰক্ষাৰ বাবে পতঞ্জলিত বহুতো পদ্ধতিৰ বৰ্ণনা কৰা হৈছে।

বিৰেচন: বিৰেচন বা চিকিৎসামূলক বিৰেচন হ’ল গুৰুতৰ পিত্ত নিয়ন্ত্ৰণৰ সৰ্বোত্তম উপায়। প্ৰথম অৱস্থাত পিত্ত পেট, ক্ষুদ্ৰান্ত্ৰত জমা হয়। বিৰেচকে এইবোৰ অংশত উপনীত হৈ জমা হোৱা পিত্ত কমায়। ই হৈছে ডিটক্সিফিকেশন কৰা এক আয়ুৰ্বেদিক প্ৰক্ৰিয়া যিয়ে ঔষধি পদাৰ্থ ব্যৱহাৰ কৰি শৰীৰৰ পৰা বিষাক্ত পদাৰ্থ আঁতৰাই পেলায়।

ধ্যান: ধ্যান কৰাটো শাৰীৰিক আৰু মানসিক স্বাস্থ্যৰ বাবে অতি উপকাৰী। ই মনক একাগ্ৰতা আৰু শান্ত কৰাত সহায় কৰে আৰু লগতে শৰীৰক শীতলতা প্ৰদান কৰে, যিয়ে পিত্ত আৰু ইয়াৰ তাপ হ্ৰাস কৰাত সহায় কৰিব পাৰে।

পিত্তৰ ভাৰসাম্য ৰক্ষা কৰিবলৈ কি খাব লাগে

পিত্তৰ ভাৰসাম্য ৰক্ষা কৰিবলৈ খাদ্যৰ বিভিন্ন পৰিৱৰ্তন আৱশ্যক। ইয়াৰ বাবে বহু ধৰণৰ খাদ্য খাদ্য তালিকাত অন্তৰ্ভুক্ত কৰিব পাৰি। ঘিউ নিয়মিতভাৱে সেৱন কৰিব পাৰি। ইয়াৰ শৰীৰত শীতল প্ৰভাৱ আছে আৰু ইয়াৰ বহুতো গুণ আছে যিয়ে পিত্তক ভাৰসাম্য ৰক্ষা কৰাত সহায় কৰে। ইয়াৰ উপৰিও তেলীয়া আৰু মসৃণ পদাৰ্থও ইয়াত সহায়ক হ’ব পাৰে। আচলতে ঘিউত বহু ধৰণৰ ঔষধি গুণ পোৱা যায়। সেয়েহে ইয়াক বিভিন্ন ধৰণে ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি। এলোভেৰাৰ ৰস, অংকুৰিত শস্য, চালাড আৰু দাইল খালে পিত্ত হ্ৰাস কৰিব পাৰি। অত্যধিক শাৰীৰিক পৰিশ্ৰম বা ৰ’দত ওলাই যোৱাৰ পৰা বিৰত থাকক কিয়নো গৰমে পিত্ত বৃদ্ধি কৰিব পাৰে। সূৰ্যাস্ত চাই, চন্দ্ৰৰ পোহৰত বহি, বিল বা বৈ যোৱা পানীৰ কাষত প্ৰকৃতিৰ মাজত সময় কটাব আৰু শীতল বতাহ উপভোগ কৰক।