যিখন দেশত জমা হয় ভাৰতীয়ৰ ক’লা ধন, এতিয়া দুৰ্নীতিমুক্ত হোৱাৰ দিশে…
ব্ৰিটেইনৰ নেতৃত্বত আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় দুৰ্নীতি বিৰোধী টাস্ক ফ’ৰ্চত যোগদান কৰাৰ কথা চিন্তা কৰিছে ছুইজাৰলেণ্ডে। এই টাস্ক ফ’ৰ্চৰ লক্ষ্য হৈছে দুৰ্নীতিগ্ৰস্ত নেতাক দমন কৰি চুৰি হোৱা ধন ঘূৰাই অনা। এই পদক্ষেপটোও গুৰুত্বপূৰ্ণ বুলি বিবেচিত হৈছে কাৰণ ছুইজাৰলেণ্ড দীৰ্ঘদিন ধৰি ক’লা ধনৰ কেন্দ্ৰ হিচাপে পৰিচিত।

দীৰ্ঘদিন ধৰি বিশ্বৰ ক’লা ধনৰ আশ্ৰয়স্থল হিচাপে পৰিচিত ছুইজাৰলেণ্ডে এতিয়া নিজৰ ভাবমূৰ্তি সলনি কৰাৰ দিশত খোজ ত্বৰান্বিত কৰিছে। স্বচ্ছতা আৰু ক’লা ধনৰ ওপৰত দমন বৃদ্ধিৰ বাবে ছুইজাৰলেণ্ডে এতিয়া ব্ৰিটেইনৰ নেতৃত্বত আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় দুৰ্নীতি বিৰোধী টাস্ক ফ’ৰ্চ ((IACCC)ত যোগদান কৰাৰ কথা চিন্তা কৰিছে।
এই টাস্ক ফ’ৰ্চৰ উদ্দেশ্য হৈছে দুৰ্নীতিগ্ৰস্ত নেতাৰ বিৰুদ্ধে ব্যৱস্থা গ্ৰহণ আৰু চুৰি হোৱা ধন উদ্ধাৰ কৰা। বিশ্বৰ সৰ্ববৃহৎ অফশ্ব’ৰ ৱেলথ মেনেজাৰ হোৱাৰ বাবে ছুইজাৰলেণ্ডৰ বিৰুদ্ধে দীৰ্ঘদিন ধৰি দুৰ্নীতিগ্ৰস্ত ৰাজনীতিবিদ, ব্যৱসায়ী আৰু অপৰাধীৰ অবৈধ ধন তাত সুৰক্ষিত ৰখাৰ অভিযোগ উত্থাপন হৈ আহিছে। প্ৰকাশিত তথ্য অনুসৰি ছুইজাৰলেণ্ডত জমা আছে বহু ভাৰতীয়ৰ ক’লা ধন ।
ব্ৰিটেইনৰ বৈদেশিক মন্ত্ৰী ডেভিদ লেমীয়ে চলিত মাহৰ আৰম্ভণিতে ছুইজাৰলেণ্ড চৰকাৰক সাক্ষাৎ কৰি আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় দুৰ্নীতি বিৰোধী সমন্বয় কেন্দ্ৰ (IACCC)ত অন্তৰ্ভুক্ত কৰাৰ প্ৰস্তাৱ আগবঢ়ায়। বৰ্তমান ছুইজাৰলেণ্ড কেৱল পৰ্যবেক্ষক সদস্য যদিও ব্ৰিটেইনে ইয়াক সম্পূৰ্ণ সদস্য হ’বলৈ আমন্ত্ৰণ জনাইছে।
ৰয়টাৰৰ এক প্ৰতিবেদন অনুসৰি শেহতীয়া বছৰবোৰত ই স্বচ্ছতা বৃদ্ধিৰ বাবে পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰিছে, যেনে লাভৱান মালিকীস্বত্বৰ নিয়ম সলনি কৰা অৰ্থাৎ কোম্পানী এটাৰ প্ৰকৃত মালিক কোন? ইয়াক নিয়ম অধিক কঠোৰ কৰাৰ প্ৰস্তাৱ। ইয়াৰ পিছত অবৈধ ধনৰ ক্ষেত্ৰত আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সহযোগিতা বৃদ্ধিৰ বাবেও প্ৰচেষ্টা চলোৱা হৈছে।
আইএচিচিচি কি আৰু ই কিয় গুৰুত্বপূৰ্ণ?
২০১৭ চনত আৰম্ভ হোৱা আইএচিচিচি ব্ৰিটেইনৰ নেশ্যনেল ক্ৰাইম এজেন্সীয়ে (NCA) পৰিচালনা কৰে। ইয়াত আমেৰিকা, অষ্ট্ৰেলিয়া, কানাডা আৰু নিউজিলেণ্ডৰ দৰে দেশ অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছে। এতিয়ালৈকে এই টাস্ক ফ’ৰ্চে ১৮ বিলিয়ন পাউণ্ডৰ সন্দেহযুক্ত চুৰি সম্পত্তি আৰু প্ৰায় ৬৪১ মিলিয়ন পাউণ্ডৰ ফ্ৰ’জেন সম্পত্তি চিনাক্ত কৰিছে।
লাভৱান হ’ব ভাৰত
দীৰ্ঘদিন ধৰি ভাৰতে বহিঃৰাজ্যত জমা কৰা ক’লা ধন আৰু পলাতকসকলে লুকুৱাই ৰখা সম্পত্তি ঘূৰাই অনাৰ চেষ্টা চলাই আহিছে। বাৰ্ষিক তথ্য অনুসৰি ২০২৪ চনত চুইজাৰলেণ্ডৰ বেংকত জমা হোৱা ভাৰতীয় ধন তিনিগুণতকৈও অধিক বৃদ্ধি পাই ৩.৫ বিলিয়ন চুইছ ফ্ৰাংক (প্ৰায় ৩৭,৬০০ কোটি টকা) হৈছে।
২০২১ চনৰ পিছত এইটোৱেই সৰ্বাধিক, যেতিয়া চুইজাৰলেণ্ডৰ বেংকত ভাৰতীয়ৰ ধন ১৪ বছৰৰ অভিলেখ স্তৰত উপনীত হৈছিল আৰু মুঠ ৩.৮৩ বিলিয়ন চুইছ ফ্ৰেংক জমা হৈছিল। বিশেষজ্ঞসকলৰ মতে ছুইজাৰলেণ্ডৰ দৰে বিত্তীয় কেন্দ্ৰ যদি এনে টাস্ক ফ’ৰ্চৰ অংশ হয়, তেন্তে ই ভাৰতকে ধৰি বহু দেশক বহিঃৰাজ্যত লুকুৱাই ৰখা অবৈধ ধন ঘূৰাই অনাত সহায় কৰিব।
ক’লা ধনৰ ওপৰত ভাৰতৰ কঠোৰ স্থিতি
- ভাৰত চৰকাৰে অহৰহ কৈ আহিছে যে বিদেশী বেংক ক’লা ধনৰ বাবে আৰু সুৰক্ষিত নহ’ব। শেহতীয়া বছৰবোৰত ভাৰতে ইয়াক ৰোধ কৰিবলৈ কেইবাটাও পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰিছে।
- ২০১৪ চনত ব্লেক মানি SIT গঠন কৰা হৈছিল, যাতে সংস্থাসমূহে একেলগে তদন্ত কৰিব পাৰে।
- ২০১৫ চনত ব্লেক মানি এক্ট প্ৰৱৰ্তন কৰা হৈছিল, যাতে বিদেশত লুকাই থকা ধনৰ ওপৰত প্ৰত্যক্ষ কৰ আৰু জৰিমনা আৰোপ কৰিব পৰা যায়।
- পানামা পেপাৰ, পেৰাডাইজ পেপাৰৰ দৰে গোচৰতো ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰা হৈছিল।
- পলাতক অৰ্থনৈতিক অপৰাধী আইন ২০১৮ চনত অনা হৈছিল, যাতে মাল্যা-নীৰব দৰে পলাতকৰ সম্পত্তি জব্দ কৰিব পৰা যায়।
- ছুইজাৰলেণ্ড আৰু ১০০+ দেশৰ সৈতে স্বয়ংক্ৰিয় তথ্য বিনিময় আৰম্ভ হৈছে।
লগতে পঢ়ক: সঠিক পথত ভাৰত-চীনৰ সম্পৰ্ক! বাণিজ্যৰ পৰা পৰ্যটনলৈ… সহমতত উপনীত দুই দেশ