সঠিক পথত ভাৰত-চীনৰ সম্পৰ্ক! বাণিজ্যৰ পৰা পৰ্যটনলৈ… সহমতত উপনীত দুই দেশ
গলৱানৰ পিছত পুনৰ শুদ্ধ পথত ভাৰত-চীনৰ সম্পৰ্ক। ২০২০ চনত সংঘৰ্ষৰ পিছত দুয়োখন দেশৰ সম্পৰ্কত যথেষ্ট তিক্ততা দেখা দিছিল। কিন্তু এতিয়া সেই তিক্ততা লাহে লাহে নাইকিয়া হৈ আহিছে। চীনৰ বৈদেশিক মন্ত্ৰী ৱাং য়িৰ ভাৰত ভ্ৰমণৰ সময়ত সীমান্ত বাণিজ্য, বিমান সংযোগ আদি বহু বিষয়ত দুয়োপক্ষই একমতত উপনীত হৈছে।

দুদিনীয়া ভাৰত ভ্ৰমণলৈ অহা চীনৰ বৈদেশিক মন্ত্ৰী ৱাং য়িয়ে মঙলবাৰে প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীক সাক্ষাৎ কৰে। ইয়াৰ পূৰ্বে এন এছ এ অজিত ডোভাল আৰু বৈদেশিক পৰিক্ৰমা মন্ত্ৰী এছ জয়শংকৰক সাক্ষাৎ কৰিছিল। সোমবাৰে দুদিনীয়া ভ্ৰমণসূচীৰে দিল্লীত উপস্থিত হয় ৱাং। তেওঁৰ এই ভ্ৰমণক দুয়োপক্ষই পুনৰ সম্পৰ্ক উন্নত কৰাৰ প্ৰয়াস হিচাপে গণ্য কৰিছে।
ভাৰতৰ বৈদেশিক মন্ত্ৰালয়ৰ তথ্য অনুসৰি গালৱানৰ পিছত চীনৰ সৈতে ভাৰতৰ সম্পৰ্ক পুনৰ ভাল হৈছে। ২০২০ চনত গালৱান উপত্যকাত হোৱা ভয়াৱহ সংঘাতৰ পিছত দুয়োখন দেশৰ সম্পৰ্ক অতি তিক্ত হৈ পৰিছিল। ৱাঙৰ এই ভ্ৰমণৰ পিছত বহু বিষয়ত দুয়োপক্ষৰ মাজত একমত হৈছে। দুয়োখন দেশৰ সীমান্তত শান্তি আৰু স্থিতিশীলতা বজাই ৰখাৰ লগতে সীমা বিবাদ অতি সোনকালে সমাধান কৰাৰ সিদ্ধান্ত লোৱা হয়।
ইয়াৰ উপৰিও দুয়োখন দেশৰ মাজত সীমান্ত বাণিজ্য পুনৰুদ্ধাৰ, প্ৰত্যক্ষ বিমান সেৱা পুনৰ আৰম্ভ আৰু কৈলাশ মানস সৰোৱৰ যাত্ৰাৰ বাবে ভাৰতীয় তীৰ্থযাত্ৰীৰ সংখ্যা বৃদ্ধিৰ ক্ষেত্ৰত সহমত হৈছে। ইয়াৰ বাহিৰেও দেশসমূহৰ মাজত আন বহু বিষয়ত সহমত হৈছে।
এই বিষয়বোৰত দুয়োপক্ষই একমত হৈছিল
- ভাৰত-চীন সীমা বিবাদ নিষ্পত্তিৰ দিশত কাম কৰিব।
- সীমা নিৰ্ধাৰণৰ আগতীয়া সমাধান বিচাৰিবলৈ বিশেষজ্ঞ গোট।
- সামৰিক বাহিনীৰ সংখ্যা হ্ৰাস কৰাৰ ওপৰত আলোচনা।
- অতি সোনকালে প্ৰত্যক্ষ বিমান সেৱা পুনৰ ঘূৰাই অনা হ’ব।
- বিমান সেৱাৰ চুক্তি চূড়ান্ত।
- পৰ্যটক আৰু পেছাদাৰী ব্যক্তিক দিয়া হ’ব ভিছা।
- ভাৰতীয় তীৰ্থযাত্ৰাৰ পৰিসৰ বৃদ্ধি পাব।
- চীনে নদীৰ পানীৰ সৈতে জড়িত তথ্য ভাগ-বতৰা কৰিব।
- তিনিটা বাণিজ্যিক স্থানত পুনৰ আৰম্ভ হ’ব সীমান্ত বাণিজ্য।
- ভাৰত-চীনে বহুপক্ষীয়তাক প্ৰসাৰিত কৰিব।
- দুয়োপক্ষই সীমা অতিক্ৰম কৰা নদীৰ ক্ষেত্ৰত সহযোগিতাৰ বিষয়ে আলোচনা কৰে।
- ভাৰত-চীনৰ কূটনৈতিক সম্পৰ্কৰ ৭৫ বছৰীয়া জয়ন্তী উদযাপনৰ চুক্তি।
- যোৱা ৯-১০ মাহত ভাৰত-চীনৰ সম্পৰ্ক বহুখিনি উন্নত হৈছে
দৰাচলতে যোৱা ৯-১০ মাহত ভাৰত-চীনৰ সম্পৰ্ক বহুখিনি উন্নত হৈছে। ৱাঙক লগ পোৱাৰ পিছত এন এছ এ ড’ভালে কয়, ‘সীমান্ত এতিয়া শান্ত হৈ আছে। শান্তি আৰু সম্প্ৰীতি বিৰাজ কৰিছে। আমাৰ দ্বিপাক্ষিক সম্পৰ্ক পূৰ্বতকৈ অধিক মজবুত হৈ পৰিছে।’ ৱাঙৰ সৈতে হোৱা বৈঠকৰ সময়ত ড’ভালে কাজানত প্ৰধানমন্ত্ৰী মোদী আৰু ছি জিনপিঙৰ মাজত হোৱা বৈঠকৰ কথা উল্লেখ কৰি কয় যে, এই বৈঠকৰ পিছত সম্পৰ্ক উন্নত হৈছে।
দৰাচলতে পূব লাডাখৰ দেপছাং আৰু ডেমচোকৰ পৰা সৈন্য প্ৰত্যাহাৰৰ বাবে ভাৰত আৰু চীনৰ মাজত হোৱা চুক্তিৰ দুদিন পিছতেই হৈছিল প্ৰধানমন্ত্ৰী মোদী আৰু জিনপিঙৰ মাজত বৈঠক। চীনৰ বৈদেশিক মন্ত্ৰীগৰাকীয়ে তেওঁৰ সমকক্ষ এছ জয়শংকৰকো সাক্ষাৎ কৰে।
দুয়োৰে মাজত বহু বিষয়ৰ ওপৰত আলোচনা হয়। বৈদেশিক পৰিক্ৰমা মন্ত্ৰালয়ে নিজৰ বিবৃতিত কয় যে, দুয়োগৰাকী বৈদেশিক মন্ত্ৰীৰ মাজত হোৱা আলোচনাত উমৈহতীয়া স্বাৰ্থৰ দ্বিপাক্ষিক, আঞ্চলিক আৰু আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় বিষয়সমূহৰ ওপৰত আলোচনা কৰা হৈছিল। ভাৰতীয় পক্ষই সীমা অতিক্ৰম কৰি সন্ত্ৰাসবাদৰ বিষয়টোও কঠোৰভাৱে উত্থাপন কৰে। ৱাঙেও এই কথাত সন্মতি দিলে। দুয়োপক্ষই এল এ চিৰ ওপৰত শান্তি আৰু সম্প্ৰীতি বজাই ৰাখিবলৈ সন্মত হয়।