প্ৰেমানন্দ মহাৰাজৰ পৰা অনিৰুদ্ধাচাৰ্যলৈকে…এওঁলোকৰ গুৰু কোন জানেনে? কেনেকৈ লৈছিল শিক্ষা?
Guru Purnima: প্ৰেমানন্দ জী মহাৰাজ, জগদগুৰু ৰামভদ্ৰাচাৰ্য, ৰামদেৱ... এই নামবোৰক সমগ্ৰ দেশৰ মানুহে নিজৰ গুৰু বুলি গণ্য কৰে। কিন্তু তেওঁলোকৰ গুৰু কোন আৰু তেওঁলোকে কেনেকৈ শিক্ষা লাভ কৰিলে, যিয়ে তেওঁলোকক মহান কৰি তুলিলে? গুৰু পূৰ্ণিমা উপলক্ষে এই কথা জানো আহক।

আজি (১০ জুলাই ২০২৫) সমগ্ৰ দেশতে গুৰু পূৰ্ণিমা উদযাপন কৰা হৈছে। প্ৰতি বছৰে আহাৰ মাহৰ পূৰ্ণিমা তিথিটোক গুৰু পূৰ্ণিমা হিচাপে পালন কৰা হয়। ইয়াক ব্যাস পূৰ্ণিমা বুলিও কোৱা হয়। কাৰণ আজিৰ দিনটোতে মহৰ্ষি বেদ ব্যাসৰ জন্ম হৈছিল। মহৰ্ষি ব্যাস মহাভাৰতৰ লগতে ১৮ খন পুৰাণৰ সৃষ্টিকৰ্তা। সেয়ে আজিৰ দিনটোত গুৰুক পূজা কৰা হয় আৰু তেওঁৰ প্ৰতি কৃতজ্ঞতা প্ৰকাশ কৰা হয়।
এই পবিত্ৰ দিনটোত আমি আধুনিক যুগৰ এনে গুৰুসকলৰ বিষয়ে জানো আহক যিসকলৰ সমগ্ৰ দেশে গুৰু বুলি গণ্য কৰে। তেওঁলোকৰ গুৰু কোন আছিল আৰু তেওঁলোকৰ শিক্ষা কেনেকৈ হৈছিল, গুৰুৰ জ্ঞানে তেওঁলোকক কেনেকৈ মহান কৰি তুলিছিল?
১৩ বছৰ বয়সতে ব্ৰহ্মচাৰী হৈছিল প্ৰেমানন্দ জী মহাৰাজ
ৰাধাৰাণীৰ মহান ভক্ত প্ৰেমানন্দ জী মহাৰাজৰ ভজন আৰু সৎসংগত অংশগ্ৰহণ কৰিবলৈ দূৰ-দূৰণিৰ পৰা বহু লোক বৃন্দাবনলৈ আহে। কোৱা হয় যে ভগৱান ভোলানাথে নিজেই তেওঁৰ সন্মুখত উপস্থিত হৈছিল। ইয়াৰ পিছত ঘৰৰ পৰা ওলাই বৃন্দাবনলৈ আহিল। ১৯৭২ চনত উত্তৰ প্ৰদেশৰ কানপুৰৰ সৰাছুলত ব্ৰাহ্মণ পৰিয়ালত জন্মগ্ৰহণ কৰিছিল। তেওঁৰ নাম আছিল অনিৰুদ্ধ কুমাৰ পাণ্ডে। তেওঁৰ পিতৃৰ নাম শম্ভু পাণ্ডে আৰু মাতৃৰ নাম ৰাম দেৱী।
প্ৰেমানন্দ জী মহাৰাজৰ পৰিয়ালত ধৰ্ম আৰু আধ্যাত্মিকতাৰ প্ৰচলন আছিল, যিয়ে তেওঁকো প্ৰভাৱিত কৰিছিল। প্ৰেমানন্দ জী মহাৰাজৰ মতে, তেওঁ পঞ্চম শ্ৰেণীত পঢ়ি থকাৰ সময়তে গীতা পঢ়িবলৈ আৰম্ভ কৰিছিল। লাহে লাহে আধ্যাত্মিকতাৰ প্ৰতি তেওঁৰ আগ্ৰহ বাঢ়িবলৈ ধৰিলে আৰু ১৩ বছৰ বয়সত তেওঁ ব্ৰহ্মচাৰী হোৱাৰ সিদ্ধান্ত লৈ ঘৰ এৰি থৈ আহে।
জগদগুৰু ৰামভদ্ৰাচাৰ্যই কাৰ পৰা শিক্ষা লাভ কৰিছিল?
২২টা ভাষা জনা, ৮০খন গ্ৰন্থৰ লেখক, উচ্চতম ন্যায়ালয়ত নিজৰ সাক্ষ্যৰে ৰাম জন্মভূমি গোচৰৰ দিশ সলনি কৰা গুৰু ৰামভদ্ৰাচাৰ্য আৰু বাগেশ্বৰ ধামৰ পণ্ডিত ধীৰেন্দ্ৰ কুমাৰ শাস্ত্ৰীৰ গুৰুজনেও তুলসীদাস ৰচিত হনুমান চলিছাত থকা ভুলৰ কথা আঙুলিয়াই দিছে। চিত্ৰকূটত তুলসী পীঠ প্ৰতিষ্ঠা কৰা জগদগুৰু ৰামভদ্ৰাচাৰ্যৰ জন্ম হৈছিল ১৯৫০ চনৰ ১৪ জানুৱাৰীত উত্তৰ প্ৰদেশৰ জৌনপুৰৰ সন্দিখুৰ্ডত। শৈশৱৰ নাম গিৰিধৰ মিশ্ৰ। তেওঁৰ পিতৃৰ নাম পণ্ডিত ৰাজদেৱ মিশ্ৰ আৰু মাতৃৰ নাম শচী মিশ্ৰ। দুমাহ বয়সতে তেওঁ দৃষ্টিশক্তি হেৰাইছিল। ইয়াৰ পিছতো তেওঁ আধ্যাত্মিকতাৰ পথত আগবাঢ়ি গৈ ৰাম প্ৰসাদ ত্ৰিপাঠীৰ পৰা সংস্কৃত শিক্ষা গ্ৰহণ কৰে। সময়ৰ লগে লগে তেওঁ পণ্ডিত ঈশ্বৰ দাস মহাৰাজৰ পৰা গুৰু মন্ত্ৰ লৈ তাৰ পিছত গুৰু ৰাম চৰণ দাসৰ নিৰ্দেশনাত আহি ৰামানন্দী সম্প্ৰদায়ত যোগদান কৰে।
যোগ গুৰু স্বামী ৰামদেৱ কোন?
যোগ আৰু আয়ুৰ্বেদৰ জ্ঞান অকল দেশকে নহয় সমগ্ৰ বিশ্বক প্ৰদান কৰা যোগ গুৰু স্বামী ৰামদেৱৰ জন্ম হৈছিল ১৯৬৫ চনৰ ২৫ ডিচেম্বৰত হাৰিয়ানাৰ এখন গাঁৱত।তেওঁৰ শৈশৱৰ নাম ৰামকৃষ্ণ যাদৱ। পিতৃৰ নাম ৰামনিবাস যাদৱ আৰু মাতৃৰ নাম গুলাবো দেৱী। স্বামী ৰামদেৱে ১৪ বছৰ বয়সত হাৰিয়ানাৰ কলৱা গাঁৱৰ গুৰুকুলত নামভৰ্তি লয়।তাতেই সংস্কৃতৰ লগতে যোগাসন শিকিলে।
আচাৰ্য শ্ৰী বদলেভ জীৰ ছত্ৰছায়াত সংস্কৃত ব্যাকৰণ, যোগ, দৰ্শন, বেদ আৰু উপনিষদ বিষয়ত বিশেষজ্ঞতাৰে স্নাতকোত্তৰ (আচাৰ্য্য) ডিগ্ৰী গ্ৰহণ কৰে। পিছলৈ মহৰ্ষি দয়ানন্দৰ জীৱনৰ প্ৰভাৱত তেওঁ সত্যৰ্থ প্ৰকাশ আৰু ঋগবেদাদিভাষ্যভূমিক আদিৰ গভীৰ অধ্যয়ন কৰে।যোগৰ উৎপত্তিকাৰী মহৰ্ষি পতঞ্জলিৰ দ্বাৰা তেওঁৰ জীৱন গভীৰভাৱে প্ৰভাৱিত হয় আৰু স্বামী ৰামদেৱে বৈবাহিকতা আৰু তপস্যাৰ পথ অনুসৰণ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে। আয়ুৰ্বেদ আৰু সংস্কৃতেও স্বামী ৰামদেৱক বহুত প্ৰভাৱিত কৰিছিল। সময়ৰ লগে লগে তেওঁ গুৰুকুলত যোগ, পাণিনিৰ অষ্টধ্যায়ী আৰু পতঞ্জলিৰ মহাভাষ্যৰ শিক্ষা দিবলৈ আৰম্ভ কৰে। ইয়াৰ পিছত তেওঁ গংগোত্ৰীৰ গুহালৈ তীৰ্থযাত্ৰা কৰি পৃথিৱীৰ হুলস্থুলৰ পৰা আঁতৰি আধ্যাত্মিকতাত নিমগ্ন হৈ পৰে।
মহৰ্ষি মহেশ যোগীৰ শিষ্য শ্ৰী শ্ৰী ৰবি শংকৰ
শ্ৰী শ্ৰী ৰবি শংকৰ কেৱল ভাৰততে নহয় সমগ্ৰ বিশ্বতে আধ্যাত্মিক আৰু মানৱতাবাদী গুৰু হিচাপে পৰিচিত। হিংসা আৰু মানসিক চাপমুক্ত সমাজ প্ৰতিষ্ঠা কৰিবলৈ তেওঁ বিশ্বব্যাপী আন্দোলন চলাই আছে। ১৯৫৬ চনৰ ১৩ মে’ত তামিলনাডুত শ্ৰী শ্ৰী ৰবি শংকৰৰ জন্ম হৈছিল। তেওঁৰ পিতৃ ভেংকতৰত্নম এজন ভাষাবিদ আৰু মাতৃৰ নাম বিশালাক্ষী। আদি শংকৰাচাৰ্যৰ পৰা প্ৰেৰণা লৈ তেওঁৰ পিতৃয়ে শ্ৰীশ্ৰীৰ নাম ৰবিশংকৰ ৰাখে। কোৱা হয় যে মাত্ৰ চাৰি বছৰ বয়সতে শ্ৰীশ্ৰীয়ে সংস্কৃত ভাষাত ভাগৱত গীতাৰ ব্যাখ্যা আগবঢ়াইছিল।
আধ্যাত্মিক জ্ঞানৰ সমান্তৰালকৈ তেওঁ বৈদিক সাহিত্য আৰু পদাৰ্থ বিজ্ঞান অধ্যয়ন কৰিছিল। ১৯৭০ চনত শ্ৰী শ্ৰী ৰবিশংকৰে মহৰ্ষি মহেশ যোগীৰ পৰা ভাবাতীত ধ্যান শিকি তেওঁৰ শিষ্য হয়। মহৰ্ষি মহেশ যোগীৰ পৰা গুৰু-শিষ্য পৰম্পৰাত জ্ঞান আহৰণ কৰি তাৰ পিছত ১৯৮১ চনত আৰ্ট অৱ লিভিং ফাউণ্ডেশ্যন প্ৰতিষ্ঠা কৰি সমগ্ৰ বিশ্বতে বিয়পাই দিবলৈ আৰম্ভ কৰে।
কথাবাচক অনিৰুদ্ধাচাৰ্যই সন্ত শ্ৰী গিৰিৰাজ শাস্ত্ৰী মহাৰাজৰ পৰা দীক্ষা লৈছিল
ইনষ্টাগ্ৰাম ৰিলৰ পৰা ইউটিউবলৈকে জনপ্ৰিয় বৃন্দাবনৰ কথাবাচক অনিৰুদ্ধাচাৰ্য জী মহাৰাজে বৃন্দাবনত গৌৰী গোপাল নামৰ বৃদ্ধাশ্ৰম চলাই আছে। ১৯৮৯ চনৰ ২৭ ছেপ্টেম্বৰত মধ্যপ্ৰদেশৰ দামোহ জিলাৰ ৰিনবাঝা নামৰ এখন গাঁৱত জন্মগ্ৰহণ কৰিছিল। তেওঁৰ পিতৃ আছিল মন্দিৰৰ পুৰোহিত। সেয়ে ঘৰুৱা আধ্যাত্মিক পৰিবেশত ডাঙৰ-দীঘল হৈছিল। তেওঁৰ প্ৰকৃত নাম অনিৰুদ্ধ তিৱাৰী।
সৰুৰে পৰা শ্ৰী ৰাধা-কৃষ্ণ মন্দিৰত সেৱা আগবঢ়োৱাৰ সমান্তৰালকৈ অনিৰুদ্ধচাৰ্য জীয়ে কম বয়সতে ৰামচৰিতমানস আৰু শ্ৰীমদ ভাগৱত পঢ়িছিল। তেওঁ গুৰু তপস্বী গৃহস্থ সন্ত শ্ৰী গিৰিৰাজ শাস্ত্ৰী মহাৰাজৰ পৰা দীক্ষা লৈছে। বৃন্দাবনত ৰামানুজাচাৰ্য সম্প্ৰদায়ৰ দীক্ষা লাভ কৰি অযোধ্যাৰ অঞ্জনী গুফাৰ মহাৰাজৰ পৰা ৰাম কথা অধ্যয়ন কৰিছিল। অনিৰুদ্ধাচাৰ্য মহাৰাজৰ বিবাহিত আৰু দুটা সন্তান আছে।
আদিযোগী ভগৱান ভোলানাথক প্ৰথম গুৰু বুলি গণ্য কৰা হয়
ভাৰতীয় পৰম্পৰাত আদিযোগী ভগৱান ভোলানাথক প্ৰথম গুৰু বুলি গণ্য কৰা হয়। তেওঁ সপ্ত ঋষিসকলক জ্ঞান প্ৰদান কৰিছিল। মহৰ্ষি বেদ ব্যাসৰ পৰা আৰম্ভ কৰি মহৰ্ষি কানৱ, ভৰদ্বাজ, অত্ৰি আৰু আধুনিক কালত আদিগুৰু শংকৰাচাৰ্য, বল্লভাচাৰ্য্য, গোবিন্দাচাৰ্য, কবীৰ, সাই বাবা, গজানন মহাৰাজ, টুকাৰম, জ্ঞানেশ্বৰ, ওশো, গুৰু নানক, গুৰু গোবিন্দ সিং আদি পৰম্পৰাত বহুতো মহান গুৰু আছে। সকলোৰে শিক্ষাৰ ধৰণ বেলেগ বেলেগ। কোনোৱে আধ্যাত্মিক জ্ঞানৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰিছিল, কোনোৱে সমাজ সংস্কাৰৰ ওপৰত আৰু কোনোৱে ভক্তিৰ ওপৰত গুৰুৱে গুৰুত্ব দিছিল। কিন্তু সকলো গুৰুৱে জ্ঞানৰ দ্বাৰা পথ প্ৰদৰ্শন কৰি শিষ্যজনক আধ্যাত্মিক আৰু লৌকিক লক্ষ্যত উপনীত হোৱাত সহায় কৰিছিল।