Navratri 2024: মা শৈলপুত্ৰী কোন? পূজা পদ্ধতি, মন্ত্ৰ, আৰতি আৰু শৈলপুত্ৰীৰ গুৰুত্বৰ বিষয়ে জানক

Maa Shailputri Puja Vidhi: ৩ অক্টোবৰৰ পৰা আৰম্ভ হ’ব শাৰদীয় নৱৰাত্ৰি। নৱৰাত্ৰিৰ প্ৰথম দিনা মা শৈলপুত্ৰীৰ পূজা কৰা হয়। মা শৈলপুত্ৰীৰ মুখত উজ্জ্বল জিলিকনি দেখা গৈছে। মা শৈলপুত্ৰীয়ে বাওঁহাতত পদুম ফুল আৰু সোঁহাতত ত্ৰিশূল, তেওঁৰ বাহন বৃষভ দেখা যায়। দেৱীয়ে নিজৰ ভক্তক ৰক্ষা কৰে আৰু তেওঁলোকৰ দুখ দূৰ কৰে। মাতৃ শৈলপুত্ৰীয়ে পৰ্বতৰ ৰজা হিমালয়ৰ ঘৰত কন্যা হিচাপে জন্ম লৈছিল, সেইবাবেই তেওঁক শৈলপুত্ৰী বুলি কোৱা হয়। দেৱী শৈলপুত্ৰীক দেৱী পাৰ্বতী বুলিও জনা যায়।

মা শৈলপুত্ৰী পূজা বিধি (Maa Shailputri Puja Vidhi)

নৱৰাত্ৰিৰ প্ৰথম দিনা মা শৈলপুত্ৰীৰ পূজাৰ সমান্তৰালকৈ ঘটস্থাপন কৰা হয়। অৰ্থাৎ কলহ স্থাপনৰ পৰাই নৱৰাত্ৰি পূজা আৰম্ভ হয়। মা শৈলপুত্ৰীৰ পূজা ৰীতি আৰম্ভ কৰাৰ আগতে ৰাতিপুৱা সাৰ পাই গা ধুই মন্দিৰ সজাই লওক। ইয়াৰ পিছত কলহ স্থাপন কৰি পূজা আৰম্ভ কৰক, মাৰ মূৰ্তি বা ছবিত ফোঁট লগাই পিছত ৰঙা ৰঙৰ ফুল অৰ্পন কৰক। ইয়াৰ পিছত মাক ফল-মূল আৰু মিঠাই আগবঢ়াই সন্মুখত ঘিউৰ চাকি জ্বলাই দিব। মাৰ আৰতি কৰাৰ লগতে দুৰ্গা চলিছা পাঠ কৰক, ইয়াৰ পিছত ব্ৰতৰ প্ৰতিজ্ঞা লওক।

মা শৈলপুত্ৰী ভোগ (Maa Shailputri Bhog)

মা শৈলপুত্ৰী চন্দ্ৰৰ লগত সম্পৰ্ক। বগা ৰঙৰ খাদ্য সামগ্ৰী যেনে ৰাসগুল্লা, বাতাছা আদি তেওঁলোকক আগবঢ়োৱা হয়। সুস্বাস্থ্য আৰু দীৰ্ঘায়ুৰ বাবে গৰুৰ ঘিউ বা গাখীৰৰ তৈয়াৰী মিঠাই শৈলপুত্ৰীৰ আগত আগবঢ়াওক।

মা শৈলপুত্ৰীৰ প্ৰাৰ্থনা মন্ত্ৰ (Maa Shailputri Mantra)

ॐ ऐं ह्रीं क्लीं चामुण्डायै विच्चे ॐ शैलपुत्री देव्यै नम:।

মা শৈলপুত্ৰীৰ পূজা মন্ত্ৰ

वन्देवांछितलाभाय चन्दार्धकृतशेखराम्। वृषारूढां शूलधरां शैलपुत्रीं यशस्विनीम्।।

কোন শৈলপুত্ৰী?

দেৱী শৈলপুত্ৰীক দ্বিভূজা ৰূপত কপালত এক অৰ্ধচন্দ্ৰৰে সৈতে অংকন কৰা হয়। তেওঁ সোঁ‌হাতে ত্ৰিশূল আৰু বাওঁ‌হাতে এপাহ পদুম ফুল ধাৰণ কৰে। শৈলপুত্ৰীৰ বাহন হৈছে বৃষভ। শৈলপুত্ৰী হৈছে হিন্দু দেৱী দুৰ্গাৰে এক ৰূপ। শৈলপুত্ৰীৰ আক্ষৰিক অৰ্থ হৈছে পৰ্বতৰ জীয়ৰী। তেওঁ হৈছে নৱদুৰ্গাৰ প্ৰথমগৰাকী আৰু নৱৰাত্ৰিৰ প্ৰথমদিনাই তেওঁৰ উপাসনা কৰা হয়। তেওঁ আছিল পৰ্বতৰাজ হিমৱান আৰু তেওঁৰ পত্নী মৈনিকা বা মেনাৱতীৰ জীয়ৰী। শিৱ পুৰাণ আৰু কালিকা পুৰাণৰ মতে দেহৰ শ্যামবৰণৰ বাবে জন্মতে শৈলপুত্ৰীৰ নাম ৰখা হৈছিল কালী। তেওঁক সতী ভৱানী, পাৰ্বতী বা হেমৱতী নামেৰেও জনা যায়। তেওঁক প্ৰকৃতিৰ পৰম স্বৰূপ হিচাপে গণ্য কৰা হয়।

​শৈলপুত্ৰী হৈছে আদি পৰাশক্তি যি হিমালয়ৰ ৰজা হিমৱানৰ ঘৰত জন্মলাভ কৰে। ‘শৈল’ অৰ্থাৎ পৰ্বত আৰু ‘পুত্ৰী অৰ্থাৎ জীয়ৰীয়ে তেওঁ পৰ্বতৰাজৰ কন্যা হোৱাৰ কথাকে সূচায়।

ব্ৰহ্মা, বিষ্ণু আৰু শিৱৰ শক্তিৰ বিমূৰ্ত ৰূপ শৈলপুত্ৰী পূৰ্বতে আছিল প্ৰজাপতি দক্ষৰ দুহিতা সতী। দক্ষৰ যজ্ঞত শিৱক অপমান কৰাত ক্ষুণ্ণ হৈ সতীয়ে দেহত্যাগ কৰে। পিছৰ জন্মত তেওঁ হিমালয়ৰ কন্যা পাৰ্বতীৰ ৰূপত জন্ম হয় আৰু শিৱৰ সৈতে বিবাহপাশত আবদ্ধ হয়। উপনিষদৰ মতে তেওঁ দেৱৰাজ ইন্দ্ৰ আদি দেৱতাৰ দৰ্পচূৰ্ণ কৰে। ইয়াতে লজ্জানত হৈ দেৱতাসকলে কয় যে তেওঁলোকে শক্তি বা শৈলপুত্ৰীৰ পৰাই শক্তি লাভ কৰে। দেৱী শৈলপুত্ৰীয়ে পাৰ্বতীৰূপে হিমালয়ৰ ঔৰষত জন্ম লাভ কৰে। তেওঁ হেমৱতী ৰূপত সকলো প্ৰধান দেৱতাকে পৰাজিত কৰে।

শৈলপুত্ৰী হৈছে শৰীৰৰ মূলাধাৰ চক্ৰৰ দেৱী। জাগ্ৰত হোৱাৰ পিছত বৃষভত বহি তেওঁ উৰ্ধদিশেৰে যাত্ৰা কৰে। সেয়ে নৱৰাত্ৰিৰ আৰম্ভণিৰ দিনা যোগীসকলে নিজৰ ধ্যান মূলাধাৰ চক্ৰত নিৱদ্ধ ৰাখে। এয়া হৈছে তেওঁলোকৰ স্ব-নিয়মানুৱৰ্তিতাৰ আধাৰ। বিশ্বাস কৰা হয় যে সমস্ত জগতে পূৰ্ণ প্ৰকৃতিৰূপী শৈলপুত্ৰীৰ পৰাই যক্তি লাভ কৰে।

দেৱী শৈলপুত্ৰীৰ পূজা নাৰীশক্তিৰ প্ৰতীক ঘটস্থাপনেৰে আৰম্ভ হয়। ঘটস্থাপনৰ পূজা পবিত্ৰ আৰু প্ৰতীকি বুলি বিশ্বাস কৰা কিছু সামগ্ৰীৰে সম্পন্ন কৰা হয়। এটা মাটিৰ পাত্ৰত তিনিতৰপ মাটি আৰু শস্যৰ বীজ সিঁ‌চি পানী ছটিয়াই জিকাই ৰখা হয়। ইয়াৰ ওপৰত গংগাজল পূৰ্ণ এটা কলহত কেইটামান মুদ্ৰা, হালধি মিহলোৱা আৰৈ চাউল আৰু দূবৰি বন ৰখা হয়। ইয়াৰ পিছত পাঁ‌চখিলা পাতৰ আমডালি কলহত গুঁ‌জি ইয়াৰ ওপৰত এটা নাৰিকল স্থাপন কৰা হয়।