ঐতিহাসিক অসম চুক্তিৰ ৪০ বছৰ…কি পালে, কিহৰ পৰা বঞ্চিত হ’ল অসমীয়া জাতি?

আজি ১৫ আগষ্ট। ৪০ বছৰ পূৰ্বে এই দিনটোতে স্বাক্ষৰিত হৈছিল ঐতিহাসিক অসম চুক্তি। কিন্তু বৰ্তমান অসমৰ ছাত্ৰ নেতা আৰু ৰাজনৈতিক দলসমূহে দাবী কৰে যে ছবছৰীয়া বিদেশী বহিষ্কাৰ আন্দোলনৰ অন্ত পেলাবলৈ ঐতিহাসিক অসম চুক্তি স্বাক্ষৰিত হোৱাৰ চাৰিটা দশকৰ পাছতো ৰাজ্যখনক অবৈধ অনুপ্ৰৱেশকাৰীৰ কবলৰ পৰা মুক্ত কৰাৰ উদ্দেশ্য এতিয়াও পূৰণ নহ’ল।

অবৈধ অনুপ্ৰৱেশৰ বিষয়টো অসমৰ ৰাজনৈতিক আৰু সামাজিক ক্ষেত্ৰখনৰ অন্যতম বিতৰ্কিত বিষয়। বাংলাদেশী অনুপ্ৰৱেশকাৰীৰ এই একক বিষয়টোক লৈ কেইবাটাও নিৰ্বাচন যুঁজিছে ৰাজনৈতিক দলসমূহ, যিসকলক প্ৰথমে নিৰ্বাচনী তালিকাত নাম পোৱা গ’লে ‘ডি ভোটাৰ’ হিচাপে চিহ্নিত কৰা হৈছিল।

অবৈধ বিদেশী বিৰোধী আন্দোলনৰ পাছত ১৯৮৫ চনৰ ১৫ আগষ্টত অসম চুক্তি স্বাক্ষৰিত হৈছিল। ছবছৰীয়া অসম আন্দোলনত প্ৰায় ৮৫৫ গৰাকী লোক ছহিদ হৈছিল আৰু ঘূণীয়া হৈছিল আন বহুজন।

আন আন দফাসমূহৰ লগতে চুক্তিখনত উল্লেখ কৰা হৈছিল যে ১৯৭১ চনৰ ২৫ মাৰ্চত বা তাৰ পিছত অসমলৈ অহা সকলো বিদেশীৰ নাম চিনাক্ত কৰি নির্বাচনী তালিকাৰ পৰা বাদ দিয়া হ’ব আৰু তেওঁলোকক বিতাড়নৰ পদক্ষেপ লোৱা হ’ব ৷ সদৌ অসম ছাত্ৰ সন্থা (আছু), সদৌ অসম গণ সংগ্ৰাম পৰিষদ (AAGSP) আৰু কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰ মাজত স্বাক্ষৰিত হৈছিল এই চুক্তি।

আছুৰ বৰ্তমানৰ সভাপতি উৎপল শৰ্মা আৰু সাধাৰণ সম্পাদক সমীৰণ ফুকনে এক যৌথ বিবৃতিত কয়, “কেন্দ্ৰ আৰু ৰাজ্যৰ চৰকাৰে একেৰাহে ৪০ বছৰ ধৰি এই চুক্তি কাৰ্যকৰী কৰাত ব্যৰ্থ হৈছে। অবৈধ বিদেশী ধৰা নপৰে, বিতাড়িত কৰা হোৱা নাছিল আৰু ভোটাৰ তালিকাৰ পৰা তেওঁলোকৰ নাম বাদ দিয়া হোৱা নাছিল।”

আনকি যিবোৰ পথৰ মাজেৰে অনুপ্ৰৱেশ সংঘটিত হৈছিল সেইবোৰো ছীল কৰা হোৱা নাই, আৰু ই চৰকাৰসমূহে কৰা এক “ক্ষমাহীন পাপ” বুলিও তেওঁলোকে লগতে কয়। বাংলাদেশৰ পৰা অনিয়ন্ত্ৰিত অনুপ্ৰৱেশে অসমীয়া মানুহৰ পৰিচয়, ভাষা, সংস্কৃতি আৰু পৰিচয়ৰ প্ৰতি ভাবুকি কঢ়িয়াই আনিছে বুলি উল্লেখ কৰে দুয়োগৰাকী ছাত্ৰনেতাই।

অসমীয়া জনসাধাৰণৰ পৰিচয় ৰক্ষাৰ বাবে সাংবিধানিক, আইনী আৰু প্ৰশাসনিক সুৰক্ষাৰ প্ৰতিশ্ৰুতি দিয়া চুক্তিখনৰ ৬ নং দফা সন্দৰ্ভত ন্যায়াধীশ (অৱসৰপ্ৰাপ্ত) বিপ্লৱ কুমাৰ শৰ্মা সমিতিৰ প্ৰতিবেদন কাৰ্যকৰী কৰাৰ দাবী পুনৰবাৰ উত্থাপন কৰে তেওঁলোকে। আছুৱে যথাযথ সংশোধন আৰু অসমক নাগৰিকত্ব (সংশোধনী) আইনৰ পৰা বাদ দিয়াৰ পাছত ৰাষ্ট্ৰীয় নাগৰিকপঞ্জী ৰূপায়ণৰ দাবী উত্থাপন কৰে।

বাংলাদেশ, পাকিস্তান আৰু আফগানিস্তানৰ পৰা ২০১৪ চনৰ ৩১ ডিচেম্বৰ বা তাৰ আগতে ভাৰতত প্ৰৱেশ কৰা হিন্দু, জৈন, খ্ৰীষ্টান, শিখ, বৌদ্ধ আৰু পাৰ্চীসকলক ইয়াত পাঁচ বছৰ বাস কৰাৰ পিছত ভাৰতীয় নাগৰিকত্ব (সংশোধনী) আইন, ২০১৯ (CAA)ৰ জৰিয়তে ভাৰতীয় নাগৰিকত্ব প্ৰদান কৰিব বিচৰা হৈছে।

ঐতিহাসিক চুক্তিখন কাৰ্যকৰী সন্দৰ্ভত প্ৰাক্তন আছু নেতা তথা বৰ্তমান অগপৰ সভাপতি আৰু অসম চৰকাৰৰ মন্ত্ৰী অতুল বৰাই এক্সত পোষ্ট কৰি কয় যে ৰাজ্য চৰকাৰে ইয়াক কাৰ্যকৰী কৰাৰ বাবে সকলো প্ৰচেষ্টা চলাইছে।

তেওঁ দাবী কৰে, “ন্যায়াধীশ (অৱসৰপ্ৰাপ্ত) বিপ্লৱ কুমাৰ শৰ্মা সমিতিৰ ৫২টা পৰামৰ্শ কাৰ্যকৰী কৰাৰ বাবে আমি কিছু ঐতিহাসিক পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰিছোঁ। এইদৰে চুক্তিখনৰ সকলো দফা কাৰ্যকৰী কৰাৰ প্ৰক্ৰিয়া চলি আছে।”

অসম বিধানসভাৰ বিৰোধী দলপতি দেৱব্ৰত শইকীয়াই কয় যে চুক্তি স্বাক্ষৰ কৰাৰ সময়ত কেন্দ্ৰ আৰু ৰাজ্য উভয়তে ক্ষমতাত থকা কংগ্ৰেছে সকলো দফা কাৰ্যকৰী হোৱাটো সম্পূৰ্ণ হৃদয়েৰে বিচাৰে। তেওঁ লগতে কয় যে বিজেপি চৰকাৰে চুক্তিখন কাৰ্যকৰী কৰাটো নিবিচাৰে, বিশেষকৈ তেওঁলোক ৬ নং দফাৰ তীব্ৰ বিৰোধী। সেইবাবেই তেওঁলোকে CAA প্ৰৱৰ্তন কৰিছে, যিয়ে এক প্ৰকাৰে চুক্তিখন বাতিল কৰিছে।

২০১৯-২০ চনৰ ‘কা’ বিৰোধী আন্দোলনৰ পটভূমিত গঠন হোৱা অসম জাতীয় পৰিষদেও চুক্তিখন কাৰ্যকৰী কৰিবলৈ পৰ্যাপ্ত কাম নকৰাৰ বাবে বিজেপিক তীব্ৰ সমালোচনা কৰে। “২০১৪ চনৰ লোকসভা নিৰ্বাচনৰ পূৰ্বে বিজেপিয়ে চুক্তিখন সম্পূৰ্ণৰূপে কাৰ্যকৰী কৰাৰ প্ৰতিশ্ৰুতি দিছিল। অৱশ্যে একো হোৱা নাই। বৰঞ্চ তেওঁলোকে CAA প্ৰণয়ন কৰি ১৯৭১ চনৰ পিছত অহা অবৈধ বাংলাদেশীক আদৰণি জনাইছিল।” অজাপ নেতৃত্বই কয়।

উল্লেখযোগ্য যে যোৱা বছৰৰ ১৭ অক্টোবৰত উচ্চতম ন্যায়ালয়ে ১৯৬৬ চনৰ ১ জানুৱাৰীৰ পৰিৱৰ্তে ১৯৭১ চনৰ ২৫ মাৰ্চৰ ভিতৰত অসমলৈ অহা অনুপ্ৰৱেশকাৰীক ভাৰতীয় নাগৰিকত্ব প্ৰদান কৰাৰ বাবে নাগৰিকত্ব আইনৰ ৬A ধাৰাৰ সাংবিধানিক বৈধতাক সমৰ্থন কৰিছিল। অসম চুক্তিৰ অধীনত সামৰি লোৱা লোকসকলৰ নাগৰিকত্বৰ সৈতে মোকাবিলা কৰিবলৈ বিশেষ ব্যৱস্থা হিচাপে ১৯৮৫ চনত নাগৰিকত্ব আইনত ৬A ধাৰা সন্নিৱিষ্ট কৰা হৈছিল।

তেতিয়াৰ মুখ্য ন্যায়াধীশ ডি ৱাই চন্দ্ৰচূড়ৰ নেতৃত্বত গঠিত পাঁচজনীয়া সংবিধান বিচাৰপীঠে অসম চুক্তিক অবৈধ প্ৰব্ৰজনৰ সমস্যাৰ ৰাজনৈতিক সমাধান বুলি উল্লেখ কৰিছিল। বিচাৰপীঠৰ মতে ১৯৭১ চনৰ ২৫ মাৰ্চ অসমত প্ৰৱেশ আৰু নাগৰিকত্ব প্ৰদানৰ সময়সীমা (Cut off date)।

অসম চুক্তিৰ পৰিণতি হিচাপে ১৯৯৭ চনত নিৰ্বাচন আয়োগে ৰাজ্যখনত ‘ডি’ ভোটাৰৰ ধাৰণা প্ৰৱৰ্তন কৰি নিজকে ভাৰতীয় নাগৰিক হিচাপে প্ৰমাণ দিব নোৱাৰা লোকসকলক অন্তৰ্ভুক্ত কৰি এখন তালিকা প্ৰস্তুত কৰে। কিন্তু ভাৰতৰ ক’তো ইয়াৰ অস্তিত্ব নাই।

বিদেশী ন্যায়াধীকৰণৰ নিৰ্দেশ আৰু উচ্চ ন্যায়ালয়ৰ পৰৱৰ্তী ৰায় অনুসৰি ডি ভোটাৰৰ ডিলিট বা নিয়মীয়াকৰণ কৰা হয়। যদি আইনী ব্যৱস্থাই এজন লোকক বিদেশী বুলি ঘোষণা কৰে, তেন্তে তেওঁৰ নাম নিৰ্বাচনী তালিকাৰ পৰা বাদ দিয়া হয়। যদি কোনো ডি ভোটাৰক ন্যায়পালিকাই ভাৰতীয় নাগৰিক বুলি অভিহিত কৰে তেন্তে তেওঁৰ নামৰ পৰা ‘ডি’ উপসৰ্গটো আঁতৰাই দিয়া হয়।

যোৱা বছৰৰ জুলাই মাহত অসম চৰকাৰে নিজৰ সীমান্ত আৰক্ষী শাখাক ২০১৫ চনৰ পূৰ্বে ৰাজ্যখনত প্ৰৱেশ কৰা অমুছলমান অবৈধ অনুপ্ৰৱেশকাৰীৰ গোচৰ বিদেশী ন্যায়াধীকৰণলৈ প্ৰেৰণ নকৰিবলৈ আৰু তাৰ পৰিৱৰ্তে CAA ৰ জৰিয়তে নাগৰিকত্বৰ বাবে আবেদন কৰিবলৈ পৰামৰ্শ দিবলৈ কৈছিল।

যোৱা মাহত অসম চৰকাৰে নাগৰিকত্ব সংশোধনী আইন কাৰ্যকৰী হোৱাৰ পিছত ২০১৫ চনৰ পূৰ্বে ৰাজ্যত প্ৰৱেশ কৰা সন্দেহযুক্ত অমুছলমান অবৈধ বিদেশীৰ চলি থকা গোচৰ বাদ দিবলৈ সকলো জিলাকে নিৰ্দেশ দিছিল।