ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ পৰৱৰ্তী সচিব প্ৰধান হ’ব নেকি মহম্মদ ইউনুচ? কেতিয়া হ’ব নিৰ্বাচন?
মহম্মদ ইউনুছ ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ সচিব প্ৰধান হোৱাৰ সম্ভাৱনাক লৈ বাংলাদেশৰ স্থানীয় সংবাদ মাধ্যমত চৰ্চা হৈছে। বাংলাদেশৰ বৈদেশিক মন্ত্ৰালয়ে এখন কাকতক জনাইছে যে ইউনুছ এজন শক্তিশালী প্ৰতিদ্বন্দ্বী। ২০২৪ চনত আমেৰিকাৰ নিৰ্দেশমৰ্মে ইউনুছক বাংলাদেশৰ মুখ্য উপদেষ্টা হিচাপে নিযুক্তি দিয়া হৈছিল।
ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ পৰৱৰ্তী সচিব প্ৰধান কোন হ’ব সেই সম্পৰ্কে বিশ্বজুৰি তীব্ৰ জল্পনা-কল্পনা কৰি আছে। দৰাচলতে বৰ্তমানৰ সচিব প্ৰধান এণ্টনিঅ’ গুটেৰেছৰ কাৰ্যকাল অহা বছৰ শেষ হ’ব। ৰাষ্ট্ৰসংঘই গুটেৰেছে পদত্যাগ কৰাৰ পূৰ্বে নিজৰ পৰৱৰ্তী সচিব প্ৰধান বাছনি কৰিব লাগিব। গতিকে চলিত বৰ্ষৰ শেষৰ ফালে নতুন সচিব প্ৰধান নিৰ্বাচনৰ প্ৰক্ৰিয়া আৰম্ভ হ’ব।
এতিয়ালৈকে ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ সচিব প্ৰধান নিৰ্বাচনত পাৰমাণৱিক নিৰীক্ষণ সংস্থাৰ মুৰব্বী ৰাফেল গ্ৰ’ছি আৰু চিলিৰ প্ৰাক্তন ৰাষ্ট্ৰপতি মিচেল বেচেলেটৰ নাম শিৰোনামত আছিল যদিও এতিয়া বাংলাদেশৰ মুখ্য উপদেষ্টা মহম্মদ ইউনুছৰ নামক লৈও আলোচনা তীব্ৰতৰ হৈ পৰিছে। ৮৫ বছৰীয়া মহম্মদ ইউনুছ বৰ্তমান বাংলাদেশৰ অন্তৱৰ্তীকালীন চৰকাৰৰ মুখ্য উপদেষ্টা, যিয়ে ২০২৬ চনৰ ফেব্ৰুৱাৰী মাহত পদত্যাগ কৰিব।
মহম্মদ ইউনুছৰ নাম কিয় চৰ্চা হৈছে?
বাংলাদেশৰ মুখ্য উপদেষ্টা মহম্মদ ইউনুছ এজন নোবেল বঁটা বিজয়ী। তেওঁক আমেৰিকাৰ ঘনিষ্ঠ বুলিও গণ্য কৰা হয়। কোৱা হয় যে শ্বেখ হাছিনাক উৎখাত কৰাৰ পিছত আমেৰিকাৰ সহযোগত ইউনুছক বাংলাদেশৰ মুখ্য উপদেষ্টা হিচাপে নিযুক্তি দিয়া হৈছিল। চৰকাৰী দায়িত্বত থকা সময়ত ইউনুছে চীন, পাকিস্তানৰ দৰে দেশৰ সৈতেও সম্পৰ্ক উন্নত কৰিছিল।
বয়স ৮৫ বছৰ হোৱাৰ পিছতো ইউনুছে যথেষ্ট সক্ৰিয় হৈ আছে। বিত্ত আৰু ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ কাৰ্যকলাপৰ বিষয়েও তেওঁৰ বুজাবুজি আছে। বাংলাদেশৰ স্থানীয় বাতৰি কাকত বৰ্ণিক বাৰ্তাই বাংলাদেশৰ বৈদেশিক মন্ত্ৰালয়ৰ উদ্ধৃতিৰে প্ৰকাশ কৰা এক প্ৰতিবেদনত উল্লেখ কৰা হৈছে যে ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ সচিব প্ৰধান পদৰ বাবেও ইউনুছ এক শক্তিশালী প্ৰতিদ্বন্দ্বী।
সচিব প্ৰধানৰ নিৰ্বাচন কেনেদৰে পৰিচালিত হয়?
ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ সচিব প্ৰধানৰ নিৰ্বাচন তিনিটা পৰ্যায়ত অনুষ্ঠিত হয়। প্ৰথমে এজন প্ৰাৰ্থীয়ে মনোনয়ন দাখিল কৰে। ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ কোনো সদস্য ৰাষ্ট্ৰইহে মনোনয়ন দিব পাৰিব। বৰ্তমান ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ ১৯৩ খন সদস্য ৰাষ্ট্ৰ আছে। সাধাৰণতে মন্ত্ৰালয় বা দূতাবাসত কাম কৰাৰ অভিজ্ঞতা থকা প্ৰাৰ্থীৰ বাবেহে মনোনয়ন মুকলি কৰা হয়।
মনোনয়নৰ পিছত এই প্ৰস্তাৱ ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ নিৰাপত্তা পৰিষদলৈ প্ৰেৰণ কৰা হয়, য’ত পাঁচজন স্থায়ী আৰু দহজন অস্থায়ী সদস্য থাকে। স্থায়ী সদস্যসকলৰ ভেটো ক্ষমতা আছে। কোনো স্থায়ী সদস্যই যদি কোনো প্ৰাৰ্থীক ভেটো দিয়ে তেন্তে তেওঁলোকৰ মনোনয়ন নাকচ কৰা হ’ব।
ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ নিৰাপত্তা পৰিষদে এই প্ৰস্তাৱ গৃহীত কৰাৰ পিছত ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ সাধাৰণ পৰিষদত দাখিল কৰা হয়, য’ত আনুষ্ঠানিক ভোটদান কৰা হয়। ইয়াৰ পিছত চূড়ান্ত মনোনীত ব্যক্তিজনক ঘোষণা কৰা হয়।