কিমান প্ৰকাৰৰ মুদ্ৰা আছে? পতঞ্জলিৰ পৰা জানক সেইবোৰ কৰাৰ শুদ্ধ উপায় আৰু উপকাৰিতা

কিমান প্ৰকাৰৰ মুদ্ৰা আছে?

যোগ কেৱল শৰীৰক ভাজ কৰা বা উশাহ লোৱাৰ কাম নহয়। ই এক গভীৰ বিজ্ঞান যিয়ে আমাৰ শৰীৰ, মন আৰু আত্মাক ভাৰসাম্য ৰক্ষা কৰিবলৈ কাম কৰে। যোগৰ এক বিশেষ আৰু ফলপ্ৰসূ পদ্ধতি হ’ল হস্ত মুদ্ৰা। অৰ্থাৎ আঙুলি আৰু হাতেৰ বিশেষ আকৃতি, যিয়ে শৰীৰৰ শক্তিৰ ভাৰসাম্য ৰক্ষা কৰে। মুদ্ৰাবোৰ দেখাত সহজ, কিন্তু ইয়াৰ প্ৰভাৱ অতি গভীৰ। আমাৰ শৰীৰৰ শক্তি, স্নায়ু, হৰম’ন আৰু মগজুত ইয়াৰ প্ৰভাৱ পৰে। ইয়াক এক প্ৰকাৰৰ শক্তি চিকিৎসা বুলিও ক’ব পাৰি। কোনো ব্যক্তিয়ে এই মুদ্ৰাবোৰ নিয়মিতভাৱে কৰিলে শৰীৰত ইতিবাচক পৰিৱৰ্তন আহিবলৈ আৰম্ভ কৰে আৰু লগতে বহু ৰোগৰ পৰাও সকাহ দিয়ে।

প্ৰাচীন যোগগ্ৰন্থ আৰু পতঞ্জলি যোগসূত্ৰৰ লগতে বাবা ৰামদেৱৰ ইয়াৰ দৰ্শন আৰু অনুশীলন গ্ৰন্থত উল্লেখ আছে যে এই মুদ্ৰাসমূহ কেৱল শাৰীৰিক স্বাস্থ্যৰ বাবেই উপকাৰী নহয়, মানসিক শান্তি আৰু আত্মবিকাশতো সহায়ক। বাবা ৰামদেৱৰ মতে আমাৰ শৰীৰ অগ্নি, পানী, বায়ু, পৃথিৱী আৰু আকাশ পাঁচটা মৌলৰে গঠিত। এই উপাদানসমূহৰ ভাৰসাম্যহীনতা হ’লে শৰীৰত ৰোগ হ’বলৈ আৰম্ভ কৰে। কিন্তু এই ভাৰসাম্যহীনতাক মুদ্ৰাৰ জৰিয়তে শুধৰাই দিব পাৰি। গতিকে জানো আহক কেই প্ৰকাৰৰ মুদ্ৰা আছে আৰু ইয়াক কি সঠিক পদ্ধতিৰে কৰা হয়, যাৰ ফলত শৰীৰৰ উপকাৰ হয়।

মুদ্ৰা কি?

যোগ আৰু আয়ুৰ্বেদত “মুদ্ৰা”ৰ এক বিশেষ তাৎপৰ্য আছে। সহজ ভাষাত ক’বলৈ গ’লে মুদ্ৰা হৈছে এক বিশেষ ধৰণৰ হাত বা শৰীৰৰ অৱস্থান, যিয়ে মন, শৰীৰ আৰু শক্তিৰ মাজত ভাৰসাম্য সৃষ্টি কৰাত সহায় কৰে। আমাৰ শৰীৰৰ আঙুলিৰ আগত বিভিন্ন শক্তি কেন্দ্ৰ (নাদি) থাকে আৰু আমি যেতিয়া সেইবোৰক এক বিশেষ ধৰণে একেলগে ৰাখোঁ তেতিয়া ই শৰীৰৰ ভিতৰৰ শক্তিৰ প্ৰবাহৰ ভাৰসাম্য ৰক্ষা কৰে। এই প্ৰক্ৰিয়াই কেৱল মানসিক শান্তি দিয়াই নহয় শাৰীৰিক ৰোগতো উপকাৰী বুলি বিবেচিত হয়।

কিমান প্ৰকাৰৰ মুদ্ৰা আছে?

যদিও মুদ্ৰা বহু প্ৰকাৰ আছে, আজি আমি আপোনালোকক ৫ টা হাতৰ মুদ্ৰাৰ বিষয়ে ক’ম, য’ত জ্ঞান মুদ্ৰা, বায়ু মুদ্ৰা, প্ৰাণ মুদ্ৰা, সূৰ্য্য মুদ্ৰা আৰু লিংগ মুদ্ৰা আদি অন্তৰ্ভুক্ত। যোগত হাতৰ মুদ্ৰাক শৰীৰৰ শক্তি নিয়ন্ত্ৰণ আৰু ভাৰসাম্য ৰক্ষা কৰা অতি ফলপ্ৰসূ কৌশল বুলি গণ্য কৰা হয়। এই মুদ্ৰাবোৰ কেৱল হাতৰ আঙুলিক বিশেষ ধৰণেৰে সংযোগ কৰাৰ অভ্যাস নহয়, আমাৰ শৰীৰ, মন আৰু আত্মাক ভাৰসাম্য ৰক্ষা কৰাৰ এক কৌশল। এই মুদ্ৰাবোৰৰ বিষয়ে বিতংভাৱে জনাওক।

জ্ঞান মুদ্ৰা

ইয়াৰ বাবে তৰ্জনী আঙুলি আৰু বুঢ়া আঙুলিটো লাহে লাহে যোগ কৰক। বাকী তিনিটা আঙুলি পোনকৈ ৰাখিব। চকু মুদি স্বাভাৱিকভাৱে উশাহ লওক। এই মুদ্ৰা কৰিলে একাগ্ৰতা বৃদ্ধি পায় আৰু লগতে নেতিবাচক চিন্তাও নাইকিয়া হয়। মন চোকা কৰাতো ই উপকাৰী। শিশুৱে যদি নিয়মিতভাৱে এই কাম কৰে তেন্তে তেওঁলোক বুদ্ধিমান হৈ পৰে। এনে কৰিলেও খং নিয়ন্ত্ৰণ কৰিব পাৰি। যদি আপুনি ভাল ফলাফল বিচাৰে তেন্তে জ্ঞান মুদ্ৰা কৰাৰ পিছত প্ৰাণ মুদ্ৰা কৰিব পাৰে।

বায়ু মুদ্ৰা

ইয়াৰ বাবে তৰ্জনী আঙুলিটো বেঁকা কৰি বুঢ়া আঙুলিৰ গুৰিতে ৰাখক। বুঢ়া আঙুলিৰে তৰ্জনী আঙুলিটো লাহে লাহে টিপিব। বাকী আঙুলিবোৰ পোন হৈ থাকিব লাগে। এই মুদ্ৰা দুহাতেৰে বনাই আঁঠুত ৰাখক। এই মুদ্ৰাই বাত সম্পৰ্কীয় সমস্যা যেনে গেছ, বাতবিষ, গাঁঠিৰ বিষত সকাহ দিয়ে। যদি আপোনাৰ ডিঙি আৰু মেৰুদণ্ডত বিষ হয়, তেন্তে এই মুদ্ৰা কৰিব পাৰে। এই মুদ্ৰাই ৰক্ত সঞ্চালন বৃদ্ধিতো সহায় কৰে। অৱশ্যে নিয়মীয়াকৈ কৰিব লাগিব। লগতে এই মুদ্ৰা বাট কমি গ’লে বন্ধ কৰিব লাগে।

প্ৰাণ মুদ্ৰা

প্ৰাণ মুদ্ৰা কৰিবলৈ আঙঠি আঙুলি আৰু সৰু আঙুলিৰে বুঢ়া আঙুলিটো যোগ কৰক। তৰ্জনী আৰু মধ্যমা আঙুলি পোনকৈ ৰাখিব লাগে। লগতে এই মুদ্ৰা দুহাতেৰে বনাই আঁঠুত ৰাখক। এই মুদ্ৰাবোৰে শৰীৰক সক্ৰিয়, সুস্থ আৰু শক্তিশালী কৰি তোলে। ইহঁতৰ অভ্যাস কৰিলে চকুৰ সমস্যা দূৰ কৰাত আৰু চকুৰ দৃষ্টিশক্তি উন্নত কৰাত সহায় কৰে। ইয়াৰ উপৰিও শৰীৰৰ ৰোগ প্ৰতিৰোধ ক্ষমতা বৃদ্ধি কৰে, যিয়ে ৰোগৰ বিৰুদ্ধে যুঁজিবলৈ শক্তি প্ৰদান কৰে। কওঁ যে, এই মুদ্ৰাবোৰে শৰীৰত থকা ভিটামিনৰ অভাৱ দূৰ কৰে আৰু ভাগৰ নাইকিয়া কৰে। ই ভোক আৰু পিয়াহ নিয়ন্ত্ৰণ কৰে, গতিকে দীঘলীয়া উপবাসৰ সময়ত কৰিব পাৰে। এনে কৰিলেও সোনকালে টোপনি অহাত সহায় কৰে।

সূৰ্য মুদ্ৰা

সূৰ্য্য মুদ্ৰাও অতি উপকাৰী। ইয়াৰ বাবে আঙঠি আঙুলিটো বেঁকা কৰি বুঢ়া আঙুলিৰে লাহে লাহে টিপি বাকী আঙুলিবোৰ পোন কৰি ৰাখিব লাগে। ইয়াৰ পিছত দুয়োহাতেৰে এই মুদ্ৰা বনাই আঁঠুত ৰাখিব। এতিয়া ইয়াৰ উপকাৰিতাৰ কথা ক’বলৈ গ’লে এই কাম কৰিলে ওজন কমাবলৈ সহায় হয়। লগতে, এনে কৰিলে শৰীৰৰ তাপও কমি যায় যিয়ে হজম শক্তি উন্নত কৰে। লগতে মানসিক চাপৰ পৰা উপশম, শৰীৰৰ শক্তি বৃদ্ধি আৰু শৰীৰৰ পৰা কলেষ্টেৰল আঁতৰোৱাত ফলপ্ৰসূ। এই মুদ্ৰা কৰিলে লিভাৰ আৰু ডায়েবেটিছৰ সমস্যাৰ পৰাও সকাহ পোৱা যায়।

সাৱধান: এই মুদ্ৰা দুৰ্বল বা দুৰ্বল ব্যক্তিয়ে কৰিব নালাগে। লগতে গ্ৰীষ্মকালত ইয়াৰ অভ্যাস বেছি দিন কৰিব নালাগে কাৰণ ই শৰীৰত তাপ বৃদ্ধি কৰে। বেছি সময় এই কাম কৰিলে শৰীৰত ভাগৰুৱা, জ্বলা-পোৰা বা আন তাপজনিত সমস্যাৰ সৃষ্টি হ’ব পাৰে।

লিংগ মুদ্ৰা

লিংগ মুদ্ৰা কৰি থাকোঁতে দুয়োখন হাতৰ আঙুলি ইন্টাৰলক কৰিব লাগে। বাওঁহাতৰ বুঢ়া আঙুলিটো ওপৰত ৰাখি সোঁহাতৰ মুঠিৰে আগুৰি ৰাখিব। বুকুৰ ওচৰত মুদ্ৰা বনাই পোনে পোনে বহিব। এনে কৰিলে শৰীৰৰ আভ্যন্তৰীণ তাপ বৃদ্ধি পায়। এই মুদ্ৰা চৰ্দি, হাঁপানী, কাহ, চাইনাছ, পক্ষাঘাত আৰু নিম্ন ৰক্তচাপ আদি সমস্যাত উপকাৰী বুলি বিবেচিত হয়। ই শৰীৰত জমা হোৱা শ্লেষ্মা শুকুৱাই লোৱাত সহায় কৰে, যাৰ ফলত উশাহ-নিশাহৰ সমস্যাত সকাহ পোৱা যায়।

সাৱধান: এই মুদ্ৰা অভ্যাস কৰাৰ সময়ত শৰীৰত তাপ বাঢ়ি যায়, গতিকে পৰ্যাপ্ত পৰিমাণৰ পানী, ফলৰ ৰস, ঘিউ আৰু গাখীৰ সেৱন কৰিব লাগে, যাতে শৰীৰটো সুষম হৈ থাকে। মনত ৰাখিব যে এই মুদ্ৰাটো অতি দীঘলীয়া সময় ধৰি অবিৰতভাৱে চলাব নালাগে, নহ’লে শৰীৰত অত্যধিক তাপ সৃষ্টি হ’ব পাৰে।