হৃদৰোগ ধৰা পেলাবলৈ কি কি পৰীক্ষা কৰাব লাগে? সবিশেষ জানক…

আজিকালি জীৱনশৈলী আৰু খাদ্যাভ্যাসৰ পৰিৱৰ্তনৰ বাবে হৃদৰোগীৰ সংখ্যা বাঢ়িছে। যদি সময়মতে হৃদৰোগ ধৰা পৰে, তেন্তে ঔষধ বা বিৰতিৰ দ্বাৰা ৰোগ নিয়ন্ত্ৰণ কৰিব পাৰি আৰু যিকোনো গুৰুতৰ পৰিস্থিতিত আবদ্ধ হোৱাৰ পৰা হাত সাৰিব পাৰি। সেই তিনিটা পৰীক্ষাৰ বিষয়ে জানক, যাৰ জৰিয়তে চিকিৎসকে হৃদৰোগৰ সঠিক মূল্যায়ন কৰিব পাৰে। এপ’ল’ হাস্পতালৰ কাৰ্ডিঅ’লজি বিভাগৰ ডাঃ বৰুণ বংছালে এনে কিছুমান পৰীক্ষাৰ কথা কৈছে যিয়ে হৃদৰোগ চিনাক্ত কৰিব পাৰে।

ECG

ইলেক্ট্ৰ’কাৰ্ডিঅ’গ্ৰাম অৰ্থাৎ ECG বা EKG এটা সাধাৰণ আৰু গুৰুত্বপূৰ্ণ পৰীক্ষা। ইয়াত হৃদযন্ত্ৰৰ বৈদ্যুতিক কাৰ্যকলাপ জুখিব পাৰি। আচলতে হৃদযন্ত্ৰৰ প্ৰতিটো স্পন্দনৰ লগে লগে সৰু সৰু বৈদ্যুতিক সংকেত গঢ় লৈ উঠে। এইবোৰ মেচিনৰ জৰিয়তে ৰেকৰ্ড কৰা হয় আৰু ইয়াৰ পৰা চিকিৎসকে বুজিব পাৰে যে হৃদযন্ত্ৰই সঠিকভাৱে কাম কৰি আছে নে নাই। ইয়াত ৰোগীৰ বুকু, হাত আৰু ভৰিত ইলেক্ট্ৰ’ড স্থাপন কৰা হয়। যাৰ যোগেদি হৃদস্পন্দনৰ লগত উৎপন্ন হোৱা বৈদ্যুতিক সংকেত জুখি মেচিনে কম সময়ৰ ভিতৰতে প্ৰতিবেদন প্ৰস্তুত কৰে।

 ECG কিয় প্ৰয়োজনীয়?

ইলেক্ট্ৰ’কাৰ্ডিঅ’গ্ৰামৰ জৰিয়তে হৃদস্পন্দনত বিঘিনি, হৃদপিণ্ডৰ পেশীৰ ক্ষতি বা বন্ধ হোৱা আদি সমস্যা ধৰা পেলাব পাৰি। হাৰ্ট এটেক বা বুকুৰ বিষ হ’লে লগে লগে এই পৰীক্ষা কৰা হয়। এই পৰীক্ষাটো অতি সহজে কৰিব পাৰি আৰু ইয়াৰ বাবে কোনো বিষ নহয়।

ইকোকাৰ্ডিঅ’গ্ৰাম (ইকো টেষ্ট)

ইকোকাৰ্ডিঅ’গ্ৰাম হৈছে আল্ট্ৰাছাউণ্ড ভিত্তিক পৰীক্ষা, য’ত হৃদযন্ত্ৰৰ ফটো লোৱা হয়। ইয়াৰ দ্বাৰা হৃদযন্ত্ৰৰ আকাৰ, ভাল্ভ (Valve) , পেশী আৰু তেজৰ চাপৰ বিষয়ে তথ্য পোৱা যায়। ইয়াত ৰোগীক বিচনাত শুৱাই দিয়া হয়, আৰু তেওঁৰ বুকুত এটা যন্ত্ৰ ঘূৰাই দিয়া হয়, যাৰ জৰিয়তে হৃদযন্ত্ৰৰ আল্ট্ৰাছাউণ্ডৰ ফটো তৈয়াৰ কৰা হয়। এই পৰীক্ষাটোও সম্পূৰ্ণ নিৰাপদ আৰু ইয়াত কোনো বিষ নহয়।

ইকোকাৰ্ডিঅ’গ্ৰাম কিয় প্ৰয়োজনীয়?

ইকোকাৰ্ডিঅ’গ্ৰামত হৃদযন্ত্ৰৰ আকাৰ, ভাল্ভ (Valve) , পেশী আৰু তেজৰ সোঁতত হোৱা সমস্যাৰ বিষয়ে তথ্য পোৱা যায়। ইয়াৰ জৰিয়তে হৃদযন্ত্ৰৰ তেজ পাম্প কৰাৰ ক্ষমতাও ধৰা পেলাব পাৰি। ইয়াৰ লগতে ভালভটোত কোনো ধৰণৰ লিকেজ বা ব্লক হৈছে নে নাই সেই বিষয়েও তথ্য লাভ কৰা হয়। এই পৰীক্ষাই হৃদযন্ত্ৰৰ বিকলতা, ভাল্ভ ৰোগ বা জন্মগত হৃদৰোগ ধৰা পেলোৱাত সহায় কৰে।

তেজৰ পৰীক্ষা

তেজ পৰীক্ষাৰ জৰিয়তে তেজত উপস্থিত থকা ৰাসায়নিক পদাৰ্থ যেনে কলেষ্টেৰল, ট্ৰাইগ্লিচাৰাইড, চুগাৰ আৰু হৃদযন্ত্ৰৰ এনজাইম যেনে ট্ৰ’পনিন পৰীক্ষা কৰা হয়। হাৰ্ট এটেক বা হৃদযন্ত্ৰৰ পেশীৰ ক্ষতি হ’লে এই ৰাসায়নিক পদাৰ্থ তেজত বৃদ্ধি পায়। সেইবোৰ পৰীক্ষা কৰি হৃদযন্ত্ৰৰ লগত জড়িত সমস্যা বা ইয়াৰ সম্ভাৱনাৰ বিষয়ে তথ্য আহৰণ কৰিব পাৰি আৰু সময়মতে চিকিৎসা আৰম্ভ কৰিব পাৰি।

তেজৰ পৰীক্ষা কিয় প্ৰয়োজনীয়?

তেজত থকা কলেষ্টেৰল আৰু ট্ৰাইগ্লিচাৰাইডৰ পৰিমাণে হৃদৰোগৰ সম্ভাৱনা প্ৰকাশ কৰে। ইয়াৰ উপৰিও ট্ৰ’পনিনৰ দৰে হৃদযন্ত্ৰৰ এনজাইমে হাৰ্ট এটেকৰ বিষয়ে তথ্য প্ৰদান কৰে। আনহাতে তেজত থকা চেনিৰ পৰিমাণ ধৰা পেলাই হৃদযন্ত্ৰৰ স্বাস্থ্য সম্পৰ্কে গুৰুত্বপূৰ্ণ তথ্য লাভ কৰিব পাৰি।

অন্যান্য গুৰুত্বপূৰ্ণ পৰীক্ষা

• এই তিনিটা পৰীক্ষাৰ বাহিৰেও আন কিছুমান পৰীক্ষা আছে যিয়ে হৃদযন্ত্ৰৰ সৈতে জড়িত সমস্যাৰ বিষয়ে তথ্য প্ৰদান কৰে।
• ষ্ট্ৰেছ টেষ্টত ৰোগীক ট্ৰেডমিল বা চাইকেল চলাব দিয়া হয় আৰু ইচিজিৰ জৰিয়তে তেওঁৰ হৃদযন্ত্ৰৰ ক্ষমতা পৰীক্ষা কৰা হয়।
• হৃদযন্ত্ৰৰ ধমনীত বন্ধ হোৱা ধৰা পেলাবলৈ ক’ৰ’নাৰী এঞ্জিঅ’গ্ৰাফী ব্যৱহাৰ কৰা হয়।

লগতে পঢ়ক: মৃত্যুৰ পিছত শৰীৰৰ কোনটো অংগ কিমান সময়লৈ জীয়াই থাকে? চিকিৎসকে ক’লে…